Fjalori i parë shpjegues i mirëfilltë për gjuhën shqipe është botuar në vitin 1954 nga Intituti i Shkencave.
Është një fjalor i tipit të vogël me rreth 25.000 fjalë.
Fjalori mbështetet në një bazë të gjerë kombëtare dhe përfshin mjaft fjalë e variante krahinore.
Në fjalorin e gjuhës shqipe bëhen edhe përpjekje për të përcaktuar normën letrare në leksik, për të dhënë disa ngarkesa stilistike të fjalëve dhe për të treguar përdorimin e tyre.
Ky fjalor shënon në leksikografinë shqiptare fillimin e periudhës së hartimit të fjalorëve shpjegues kombëtarë e normativë të gjuhës së sotme shqipe.
Është ribotuar edhe në Prishtinë (1965).
Ka shërbyer si vepër leksikografike themelore për gjuhën shqipe.
d.a. / dita
Sikur te kishim ca norma ne te shkruar… te pakten !
Quhet ndryshe edhe Fjalori i Kostaq Cipos.
I ka sherbyer mijra e mijra mesuesve,studiuesve,ne Shqiperi dhe jasht saj.Ka qene shume i kerkuar dhe praktik.
Ajo maja pendes qe keni vene ne foto eshte nje kryeveper.
Brezi im mesoi te shkruaje me ato deri ne shkolle te mesme.
Sot shkruajne me gishta me butona.
Teknologjia nuk duhet te vrase dijen dhe te mbuloje injorancen.
Mijra analfabete kompjuteraxhinj nuk njohin alfabetin,nuk dijne tabelen e shumzimit.
Z.Demo!Jam plotesisht dakort me ato qe shkruani per vlerat e atij fjalori dhe nivelin e atehershem ne shkrimin dhe te folurit e gjuhes shqipe.Sot mbaron universitetin dhe nje pjese shkruajne me gabime edhe emrin e tyre.
Jam dakort me ato qe thua z. Alban, por nuk e ka fajin FJALORI, por politika dhe paraja .Diplloma sot blihet si domatet ne treg.
Nuk eshte fjalor i tipit te vogel, por eshte fjalor i madh per kohen (1954) dhe edhe nga permasat (A5), dhe me kapak te trashe te kuq, i bere nga nje grup me drejtues K. Cipon (kete kohe i vdekur), por me mw pak fjale nga fjalori i vitit 1886. Ketij fjalori i drejtohem shpejt her pas here, kur kam ndonje problem me ndonje fjale. Me ka ndihmuar ne rreth 80% te rasteve.
Per hartimin e fjalorit 1954 nuk ka qene drejtues K. Cipo por puna e 5 dijetareve shqyptare renditja e autoreve ne faqe te pare eshte bere sipas alfabetit, ja nje dokument ne internet:
https://www.botimecabej.al/libra/fjalor-gjuhes-shqipe-fjalori-54-es/?lang=al
“Hartuesit e këtij fjalori, ishin pesë dijetarë themelorë të kulturës shqiptare të shekullit XX, Cipo, Çabej, Domi, Krajni, Myderrizi, që hartuan të parin fjalor të gjuhës shqipe, lanë si trashëgimi edhe një prerje të hollësishme sinkronike të shqipes së deriatëhershme, madje mund të thuhet se ky pasqyrim ka mbërritur sot krejt i qartë, thuajse në trajtën e një arkivi fotografik të kësaj pasurie të çmuar. Në këtë kuptim, Fjalori i 54-ës e përmbush më së miri lidhjen e tij organike me fjalorët me te hershem pararendës të Gazullit e Tases, të dy të botuar po nga Botime Çabej. Pra sot ai merr vetiu një vlerë tjetër po aq të madhe: vlerën burimore në studimin diakronik të lëndës shqipe të dokumentuar. Me bindjen se një fjalor nuk u shërben vetëm studimeve empirike të gjuhëtarëve, por në radhë të parë përdoruesve të gjuhës, nuk mund të lihet pa nxjerrë në pah edhe larmia e madhe e fjalëve e sinonimeve mbarëshqipe që përmban ky fjalor.”
Bere mire qe e fute linkun tavarish NASTRADIN, se tamam ke faqja e botimeve te Eqeremit behet fjale dhe per ate se cili ishte vertet drejtuesi i grupit. Po te shkosh edhe nje here te ajo faqe dhe te klikosh ne fund te faqes linkun “LEXO NJË FRAGMENT” dobindesh se ke bere AUTOGOL klasik.
Sa per kuriozitetin e lexuesve te tjere, ja se c’shkruhet aty fjale per fjale: “Sikurse dihet, për hartimin e këtij fjalori punuan mendjet e gjuhëtarëve më në zë të shqipes: E. Çabej, A. Krajni, O. Myderrizi, M. Domi, nën drejtimin e K. Cipos dhe me bashkëndihmesën e pakursyer të A. Xhuvanit.”
He mor nastradin forumesh, a u binde tani se e ke varur gabimisht ne qafe medaljen e ndryshkur te intelekthalese?
Nastron tregoja sateme qe te ka pjellur me tru cyryk:
Drejtuesi i nje grupi pune nuk eshte detyrimisht autori i produktit te tij, aq me shume kur fjala eshte per fjalor nje gjuhesh me shume dijetare, po aty permendet se ne hartimin e fjalorit jane huazuar punimet e autoreve te tjere pararendes,
por:
KUSH TE DETYRON TA LEXOSH INTELEKTUALIN?
O BOLE budalli me tavarish staliniste?
sepse:
Kur Androkliu i ngrate hartoi fjalorin e tij famoz 650 mije fjale me i madhi ne Bote dhe i kerkoi recenze Vedat Kokones ai i tha:
“O Androkli e ke bere fjalorin tend tamam ne perputhje me direktivat e Partise”
Koha tregoi se fjalori me autor te vetem explicit, Veper nga tavarish Androkli Kostallari vlente vetem per:
LETER BYTHE
Si kulish ballist i ngjizur pa dashje nga nje partizan i dehur diku pas ferrave te ish-mences qineze, nastro haleja nuk ka si si t’i pranoje kollaj traplleqet qe poston, pavaresisht se ato bejne muuuu si lopa holandeze. Ndryshe nga Nasrudin gamori, lopes holandeze te pakten mund t’i besosh dicka se ishte e vetmja qe parashikoi fituesin e europa league.
Po