I nderuar lexues!
Deja (ose Danja) ka qenë qytet mesjetar i ndërtuar në shekullin XI-XII në pikën ku del Drini nga malësitë. Përmendet si seli peshkopale e varur nga kryepeshkopata e Tivarit bë shekullin XI dhe si qendër e rëndësishme rrugore e doganore.
Deja zotëronte rrugën e karvaneve që shkonte nga Shkodra në Prizren dhe jepte të ardhura të rëndësishme që paguheshin aty për kalimin e Vaut të Dejës.
Nga fillimi i shekullit XIII qëndroi nën sundimin serb.
Me formimin dhe forcimin e principatës së Balshajve Deja u mor nën kontroll prej tyre. Më 1396, Gjergji II Strazimir Balsha ia kaloi Venedikut. Në vitet 1423-1443 kaloi dy herë në dorë të osmanëve. U çlirua prej tyre në 1443.
Deja është qyteti për zotërimin e të cilit u konfliktuan ashpër familjet feudale Dukagjini dhe Zaharia, konflikt që çoi në vrasjen e Lekë Zaharisë më 1445.
Pas vrasjes së tij, e ëma ia dorëzoi Dejën, Venedikut.
Kërkesa e Skënderbeut për ta marë në dorëzim shkaktoi luftë me Venedikun. Mbeti në duart e Venedikut deri në fillim të vitit 1479 kur u pushtua dhe u shkatërua nga osmanët. Prej atëherë nuk u rimëkëmb më.
Deja ka qene nen juridiksjonin e Gracanices kur ra mbreteria Serbe ne 1389 atehere juridiksjini kaloj ne dioqezen e Tivarit sepse njerezit ne kete kohe u kthyen Katolik nen mbrojtje te Venedikut sepse i pari qe u kthye Katolik ishte Gjergj Balsha ne 1365 pastaj filloj edhe populli se pos u kthy princi popullit sja mba dhe keta ishin principata te mbreterise Serbe venediku ska ardhe me lufte por si sot qe vijne e investojne per tregti e biznes edhe ka pase komplet portet e bregdetit Dalmat deri ne Krete a keni pare venediku ska bere lufte me Serbet qe ishin superfuqi por kane bere aleance bashke kunder Anzhhuineve ne Durres se ata filluan duke i konvertuar me force ne Katolik Ortodokset dhe duke i detyruar si skllever te punojne tokat atehere Serbet e Venedikasit i larguan Anzhuinet dhe Durresi kaloj nen administrimin e Venedikut .Edhe kot si thojne Arberia Anzhuine dhe Arberia Venedikase .Tivare dubrovnik Split Koper Lezhe Krete Kanine Korfuz Santorini Krete keta jane Arvanitas ose Arberesh sepse eshte e njejta fjale ose harvatsko . .Malsia e mafhe ne 1400 eshte qind per qind Ortodokse Serbe ne 1480 eshte gjys per gjys katolik e ortodoks dhe identitetin qe gezojme sot dhe qe na favorizon e kemi nga Venediku se na beri te njohur si Katolik Evropjan dhe na dha kulture perendimore sepse Venediku ishte lider si bashkimi Evropian Sot edhe sot nuk na kane harruar .Feja Katolike nuk ka mbete vetem ne rite si fete tjera por eshte e pranishme ne cdo qelize te shoqerise ne mbarevajtjen e mirqenjes e respektimit te lirive te njeriut se vete liria vjen nga Krishti ai i cliroj popujt nga prangat e sundimtareve , kurse disa prangosin veten e tyre qe nuk pranojne Krishtin ne jeten e tyre individuale kurse luften me sundimtaret Krishti e ka fituar .