A del 75-65 rezultati i 23 qershorit pas koalicionit të ri PS-LSI?

“Çfarë nuk të vret, të bën më të fortë”. Aksioma e hershme ka marrë një provë të re se është e vërtetë me atë çfarë ndodhi me LSI-në në pesë vitet e fundit. Në mënyrë ironike dhe paradoksale, ndryshimet kushtetuese të prillit 2008, që veç tjerash, synonin hapur bipolarizimin e politikës në vend, i dhanë hapësirën e patjetërsueshme LSI-së për të qenë kushtëzuese e ngjyrës së qeverisjes në vend. Siç ndodhi në vitin 2009 dhe siç premton të ndodhë padyshim, edhe në këtë vit. Gjithçka rrodhi shumë shpejt. Ajo çfarë ndjehej vetëm në mënyrë të kursyer dhe në mënyrë informate, shpërtheu në fundjavën e shkuar dhe brenda 48 orëve të mëpasme, u bë një realitet konkret politik. LSI u shpreh për daljen nga koalicioni qeverisës një vendim që ja tha dhe vetë kryeministrit, PS bën ftesë publike për koalicion me LSI-në të martën dhe një ditë më pas, Ilir Meta e pranon një gjë të tillë. Drejtuesit e partive të majta Evropiane dhe në Parlamentin Evropian kishin kërkuar të njëjtën gjë. Po në mbrëmjen e të mërkurës Berisha çon për dekretim tek Presidenti i Republikës shkarkimin e ministrave të LSI-sëdhe të enjten paradite, anëtarët e rinj të qeverisë miratohen me nga 72 vota pro secili. Në një akt të fundmë “korrektese” ndaj marrëveshjes bashkëqeverisëse të 2009-ës, , ndonëse në mënyrë të sforcuar, LSI abstenon, opozita socialiste voton kundër, por edhe kaq nuk mjaftoi. Tre vota “mercenare” të majta, Islami, Dogjani dhe Kadeli, votojnë pro mbajtjes në këmbë të kabinetit Berisha. I pari do ta bënte një gjë të tillë, sepse ka katër vjet që e konsideron Ramën si vjehrrën e të majtës, ndaj shtratin me mullixhiun Sali nuk e kishte për herë të parë; dy të tjerët me kostum dhe kravatë në Kuvend, bënë të kundërtën e asaj që kërkonin të bënin tre vjet më parë në Bulevardin Dëshmorët e Kombit, në grevën e urisë. Mbajtën në këmbë Berishën sot, kur tre vjet më parë kërkonin rrëzimin e tij me rrip të lidhur në kokë. Po për inat të Ramës dhe mullixhiut të zakonshëm.

Qeveria? Çfarë shakaje!
Morali dhe moraliteti janë nga termat që po përdoren gjerësisht ndaj lëvizjes së fundit në opozitë që ka shkaktuar jo pak trazime. Por miratimi i qeverisë së re, edhe në këtë plan, e tejkaloi pabesueshmërisht çdo nivel të pranueshëm të moralitetit qoftë dhe minimal të politikës. E thënë ndryshe, maxhoranca e dalë nga vota e deformuar e qershorit të largët 2009, është tërësisht e delegjitimuar. Qeveria e re, tashmë pakicë në Kuvend, qëndroi në këmbë vetëm me vota qartësisht të majta, të trafikuara në minutën e fundit. Berisha kishte dy mundësi të vetme Kushtetuese: mocionin e besimit dhe mocionin e mosbesimit, të dyja të parashikuara në nenet 104 dhe 105 të Kushtetutës. Vetë ai artikuloi një gënjeshtër të pastër kur tha se “Kushtetuta nuk parashikon qeveri teknike”. Sepse, në variantin e parë: Nëse nuk do të merrte në mocionin e tij të besimit më shumë se gjysmën e votave të deputetëve, Kuvendi do të shpërndahej për 48 orë dhe vendi do të shkonte në zgjedhje të parakohshme. Ky do të ishte akti kurajoz i një politikani që do respektonte dhe vullnetin e ndryshuar tashmë të Kuvendit. Berisha u justifikua se një gjë e tillë, zgjedhjet e parakohshme, do ta privonin vendin nga armata e vëzhguesve të huaj, të planifikuar për të ardhur në Tiranë për 23 Qershorin. Berishës nuk i ka munguar kurajoja në politikë, duke vazhduar të qëndrojë në këmbë me kurajo dhe atëherë kur cilido tjetër nga aktorët politikë  të këtyre dy dekadave, do ishte rrëzuar. Kësaj radhe u fsheh si…., në ligjërimin e rrugës do thuhej u fsheh si skuth i trembur, në shqipe më të kultivuar do thuhej, nuk pati kurajë të vepronte ndryshe. Në të kundërt, ai i afronte vetes një mundësi për të shfrytëzuar befasinë, iniciativën dhe hutimin me të cilin e majta priti koalicionin e ri PS-LSI. Në këtë rast mund të gjykohet se më të fituara do të ishin partitë e tjera të vogla, kryesisht ato që dalin për herë të parë në garë në 23 qershor.

Në variantin e dytë
Opozita do të kërkonte një mocion mosbesimi për kryeministrin. Që ai të quhej i realizuar, por jo i përfunduar si akt që do të rrëzonte qeverinë, mocioni i mosbesimit duhej të merrte më shumë se votat e gjysmës së deputetëve. Por në të njëjtën kohë, opozita duhej të paraqiste dhe një kandidat të ri për kryeministër i cili duhej të merrte gjithashtu më shumë se gjysmën e votave të Kuvendit. Opozita nuk e ndërmori këtë hap, sepse llogariti lëvizjen e radhës së Berishës, kur edhe pse mund ta rrëzonte me votë, me konfigurimin e ri dhe rreshtimin e ri të “mercenarëve”, nuk garantonte emrin e ri të kryeministrit të vendit. Në një vend normal, logjikisht, kryeministri i duhej të zgjidhej në marrëveshje mes pozitës dhe opozitës. Por Shqipëria nuk është vend normal që të prodhonte qeverinë natyrale që do të krijonte ngërçin e krijuar me legjitimitetin: qeverinë teknike. Një qeveri e tillë do të garantonte, edhe pse historia e pluralizmit nuk e ka parë të suksesshme këtë skemë, kryesisht atë të lidhur me mundësinë teorike dhe praktike të deformimit të votës së shqiptarëve. Ishte koha për sakrificë, por Berisha nuk do ta pranonte kurrsesi një gjë të tillë sa kohë që tek deformimi i votës ka varur maxhorancën e shpresave të tij për t’i garantuar vetes një maxhorancë të tretë në zgjedhje.

Ekulibrat e prishur
Dy kanë qenë arsyet kryesore publike që LSI argumentoi në korrik 2009 kur pranoi ftesën për bashkëqeverisje të vendit me ish-kundërshtarët e saj në zgjedhje, PD-në. Stabiliteti i vendit, shmangia e krizës politike dhe ekonomike në vend dhe proceset integruese të vendit. Të dy këto shtylla, mbas katër vjetësh qeverisjeje rezultojnë të dështuara; së pari vendi është përfshirë gjerësisht këto katër vjet nga destabiliteti, qoftë dhe pse ka pasur një qeveri përgjithësisht stabël; sot shqiptarët janë më të varfër se katër vjet më parë dhe mbi të gjitha, proceset integruese të vendit kanë mbetur pezull, kryesisht për shkak të qeverisjes së vendit dhe polarizimit ekstrem të palëve. E gjitha kjo i ka mbetur pas si pronë të shkuarës dhe me të, do të merren gjatë “historianët”, nëse perifrazohej Meta në deklaratën e tij të së mërkurës. Ajo çfarë është e pamundur të jetë lëndë për historianët, por detyrim për drejtësinë, është ndarja e madhe e palëve në qëndrimin ndaj 21 Janarit. Këtu vlen një sqarim: edhe duke marrë për bazë, gjë që nuk është plotësisht e vërtetë, se demonstrata e asaj të premteje të zezë, u bë kundër audios dhe videos të Ilir Metës, martirët e sharruar gjakftohtësisht me plumba nga regjimi në Bulevard, u ekzekutuan nga pjesa tjetër e maxhorancës. Urdhërdhënësit që fshehën ekzekutorët dhe që bënë të pamundurën për dështimin e hetimit dhe dhënies së drejtësisë, mund të jenë objekt i drejtësisë vetëm në rast të rotacionit të pushtetit. Në të kundërt, drejtësia e pilotuar nga Berisha, me të gjitha gjasat do të vijojë të nxjerrë fajtorë vetëm vetëm demonstrues dhe do të gradojë vrasësit e demonstruesve. Akuzat ndaj PS-së për harresë të katër martirëve, janë emocionale për momentin dhe të pavërteta për të nesërmen. Një maxhorancë e nesërme e opozitës tradicionale plus LSI-në, në rastin më të mirë do të çlirojë sistemin e drejtësisë nga presioni i djeshëm i segmentit kryesor të qeverisë, nga PD e Berishës.

Më shumë se aritmetikë
Në një sprovë interesante të muajit të shkuar te “Opinion” i Blendi Fevziut, u bënë llogari numrash për të parashikuar të nesërmen e 23 qershorit. Fevziu, Hoxha dhe Zaloshnja, projektuan shifrat e zgjedhjeve të katër vjetëve më parë duke kombinuar variante të ndryshme të koalicioneve elektorale dhe duke marrë si pikëpyetje, fatin numerik të partive të reja që konkurojnë për herë të parë në këto zgjedhje. Versioni më i vështirë politikisht, gjykohej ai që tani është realitet: PS dhe LSI kundrejt PD-së me aleatët e rinj. Tre gazetarët treguan një tablo interesante të asaj që pritet të ndodhë. Nga llogaritë del se në katër qarqe, në Berat, Elbasan, Tiranë dhe Fier, për një grusht votash, opozita tashmë e bashkuar, mund të sigurojë një mandat shtesë. Respektivisht me vetëm 108 vota më shumë merret një mandat shtesë në Berat, me 341 të tilla, mandati shkon për opozitën në Elbasan, mjaftojnë 473 vota opozitare shtesë që mandati shtesë të vijë nga Tirana dhe 470 vota më shumë në Fier, e bëjnë opozitën me një mandat më tepër.  Po kështu në Vlorë e në Korçë, mjaftojnë 1399 vota dhe 1589 vota më shumë që opozita të marrë një mandat më tepër. Në Durrës dhe në Shkodër kjo llogari shkon respektivisht me 3163 vota dhe 3616 vota më shumë. Mision gati i pamundur për të ndryshuar rezultatin e 2009-ës duket ai për në Dibër, Kukës, Gjirokastër dhe Lezhë kur opozita duhet të thyejë respektivisht barrierën e 3129 votave, 3777 votave dhe 4948 votave më shumë nga sa ka marrë në 2009-ën PD-ja dhe aleatët e saj. Sipas kësaj llogarie, ekuilibri ndryshon në favor të opozitës e cila merr minimalisht 75 mandate kundrejt 65 të tillave të PD-së dhe aleatëve të saj. Në këtë shifër nuk është përfshirë çfarë do të ndodhë me rrjedhjet e votave nga e majta dhe e djathta për të paktën dy partitë e reja të paprovuara elektoralisht, nga FRD e AK. (Java)