Janë minoriteti mysliman që banon në Krime, bojkotuan referendumin për shkëputjen nga Ukraina dhe tani kërkojnë autonomi nga Rusia
Kur më 16 mars qeveria e Republikës Autonome të Krimesë publikoi rezultatet e referendumit, shumë vëzhgues ndërkombëtarë mbetën disi skeptikë nga rezultatet. Sipas të dhënave zyrtare, në konsultime morën pjesë rreth 80% e popullsisë dhe “po”-të për aneksimin ishin mbi 96%, një rezultat i çuditshëm për të paktën dy motive:
Së pari, rreth 25% e popullsisë flet gjuhën ukrainase dhe dihet që është kundër aneksimit. Motivi i dytë qëndron në faktin se një pjesë e rëndësishme e krimeanëve kishte njoftuar publikisht bojkotimin e referendumit. Është fjala për një grup mysliman që flet gjuhën turke dhe që ka vërtet pak motive për të qenë mik i rusëve. Në Krime banojnë rreth 250 mijë tatarë, 12% e popullsisë së përgjithshme (ndoshta më shumë duke qenë se censusi i fundit i përket vitit 2001 dhe vitet e fundit shumë tatarë janë rikthyer të jetojnë në Krime).
Të shtunën më 29 mars, Mejlis, këshilli që përfaqëson tatarët e Krimesë, u mblodh pas javësh të tëra heshtjeje, duke dënuar haptazi aneksimin e gadishullit dhe përfshirjen e tij në territorin rus, duke i kërkuar komunitetit ndërkombëtar që tatarët të njihen si një grup autonom . Qeveria filo-ruse e rajonit dhe vetë Federata Ruse kanë siguruar gjatë këtyre javëve se autonomia e tatarëve do të respektohet dhe se minoriteti do të tutelohet nga qeveria lokale.
Por tatarët nuk u besojnë aspak rusëve dhe mungesa e besimit ka rrënjë të thella historike. Kur Bashkimi Sovjetik rifitoi Ukrainën e pushtuar nga nazistët në vitin 1944, Josif Stalin akuzoi gjithë popullin tatar se kishte bashkëpunuar me pushtuesit dhe deportoi rreth 200 mijë tatarë të Krimesë në stepat e Uzbekistanit. Për shkak të dëbimeve dhe persekutimeve që pasuan Luftën e Dytë Botërore, në pak vite vdiq gjysma e tatarëve të Krimesë (me shumë mundësi rreth 200 mijë persona).
Por dëbimi i parë i tyre nga gadishulli i takon viteve 1700 kur caresha Katerina pushtoi Krimenë duke ia shtuar atë perandorisë ruse. Në atë epokë tatarët me origjinë turko-mongole jetonin në atë territor prej pesë shekujsh, si pasardhës të Xhinxhis Khan, popullsia e Azisë Qendrore.
Në vitet 1980 tatarët filluan të vinin në Krime në numër gjithnjë e më të madh, pas rënies së Bashkimit Sovjetik. Në Ukrainën e pavarur ata gëzonin një farë lirie. Në parlamentin e Republikës Autonome, tani nuk ekziston më asnjë vend deputeti që t’i përfaqësojë ata. Nga ana tjetër, rusët në Krime nuk i shohin me sy të mirë i tatarët. Në disa raste politikanët krimeanë rusisht-folës kanë kërkuar shpërbërjen e Mejlis duke e konsideruar si një organ jo-kushtetues dhe strofkë kriminelësh.
Veç kësaj një pjesë e tatarëve janë ekonomikisht të margjinalizuar, shkruhet në një artikull të gjatë të “The Guardian”. Gjatë viteve të fundit ka pasur tensione në lidhje me të drejtat e pronësisë së tatarëve. Gjatë pushtimit të Krimesë, të nisur në fund të shkurtit janë njoftuar incidente të ndryshme ku ushtarakë të armatosur dhe me fytyrë të mbuluar i kanë vënë flakën dyqaneve dhe pronave të tjera të tatarëve. Nuk befason aspak fakti se ata ndiheshin më të mbrojtur nën qeverinë ukrainase, ndërsa tani i tremben asaj ruse. / Dorina Gjuzi
se pari duhet te shiqohet fotografia me kujdes dhe detaje,ku shifen 2 lloje te TERRLEMEVE,terrleme te imamve hoxhes terrleme tipike OTOMANO-TURKE e mbeshtjellu ne te bardhe,si ish ushtaret otoman,dhe TERRLEMJA e ZEZ ,ky qe flet me imamet.
.pra kto 2 lloje terrlemesh jane mbajte edhe ne SHQIPERI e KOSOVE,madje te gjenerata e viteve 1800-1900 e deri vone jane mbajte ne kosove shqiperi terrleme te zeza,pa e dite origjinen e prejadhjen e tyre,a deri para disa viteve kto terrleme te zeza jane mbajt ne maqedoni e presheve,qka ka edhe sot individ qe i bartin.
.pra per komunitetet turko-qerkezo-kaukazo-aziatike tembetura ne trojet shqiptare eshte NORMALE qe mbajne simbolet e tyre NACIONALISTE,por per SHQIPTARET e mjere qe nuk dijne kurgju ne histori ti mbajsh SIMBOLET NACIONALISTE TUKO-OTOMANO-QERKEZO-TARTARE eshte qmenduri.
.e njejta gje qe vetem une i kame alarmuar dhe te rrallet kerkues te historis i dijne kto sekrete,ku shqiptaret mburren me fjalene BEKTASHI,a nuk e dijne prejadhjen e tyre si per terrleme e bardha e te zeza dhe me te vertet medojne si bektashi ka qene ndonje FIS SHQIPTAR,a bektashit jane nga nje provance e azerbeigjanit ne kufi me turqin,dhe jane ardhe se bashku me OTOMANET siq kane ardhe te njejten kohe terrlemet e zeza.
.specifika se ne ushtrin otomane ka pas shume etni e kombesi.si psh: ish jogosllavia po te ishte ate kohe e madhe dhe ti pushtonte turqin dhe ku ne jugosllavi ka pas shume ETNI e KOMBESI dhe psh: batalionet e brigadat kroate te sundojshin ne nje provance turke dhe ti asimilojshin ate provance e popullat duke ju thane se ja duhet pranuar ETNIN KROATE,pastaj TABORRET SERBE ne nje provance tjeter ti asimilojne ne ETNIN SERBE,pastaj taboret SLLOVENE ti asimiloj grupe e provanca e individ ne ETNIN SLLOVENE,pastaj SHQIPTARET te asimilojn zona e fshatra ne ETNIN SHQIPTARE.
pra e njejta ka ndodhe me multi etnite ne ushtrin otomane ,ku qdo ETNI ka asistuar qe te asimiloje ne etni te vete,turqit duke lavdruar osmanin dhe duke ju dhane emra e mbiemra OSMAN,qerkezet duku ju thane se ETNIA QERKEZE eshte me e mira.BEKTASHIT e AZERBEIGJANIT duke ju thane shqiptarve se BEKTASHI eshte diqka fantastike dhe prej SOTIT ju jeni BEKTASHI,qka rrena e mashtrimet me kalimin e kohes u bene po si te ishine te VERTETA dhe edhe sot mendojn shqiptaret se jane BEKTASHI,dhe nuk e dijne te verteten.