Ende larg një shoqërie civile

Pasprotesta po shoqërohet me një debat, jo të vogël, se kush duhet ta marrë medaljen e krijimit të rrethanave të pamundësisë së shkatërrimit të lëndëve kimike në territorin shqiptar. Për herë të parë kam ndjekur tubimin serioz të AKIP, vendosur në një rreshtim të gjatë horizontal, para një sfondi të errët, e përballë një auditori simbolik njerëzish, kryesisht intelektualë, që, pas prezantimit të rrezikut ardhur prej tavolinës së stërgjatë, ku të gjithë dukeshin të barabartë, e patën mundësinë të lëshonin arsyet e tyre kundërshtuese ndaj asaj që supozohej të ndodhte.

Mëpërtej kam parë vërshime mesazhesh me “njëmilion shqiptarët” për ti thënë JO ardhjes së lëndëve kimike (armëve, siç thuhej) në Shqipëri. Dhe ndarja u shfaq në terren. Dy protesta në dy vende të ndryshme, me takime e mos takime, njerëz që shëtisnin herë në njërin herë në tjetrin tubim, varësisht nga pozicioni në hierarkinë e protagonizmit refuzues, e mëpastaj bashkim përpara selisë së Parlamentit e selisë së Kryeministrisë, në pritje të flamurit të bardhë. Kjo ishte pjesa “partizane” e protestuesve.

AKIP pati një shfaqje normale, të pritshme, në llojin e saj, por që gradualisht u shndërrua në një betejë antiamerikane që e donte atdheun të pastër nga rreziku i imperializmit, demonstruar kjo deri në dyert e Ambasadës Amerikane në Tiranë, hera e parë që ndodh në Shqipëri.

Ndërsa AKLH (për këtë shkurtim nuk jam i sigurtë) u shfaq e organizuar nga rrjetet sociale, nuk pati ndonjë krye të madh, por si një ortek, tërhoqi një masë të madhe të rinjsh, studentë e më pas edhe nxënës, të cilët, si anarkistë moshorë që janë, u duk se do ti shkaktonin një problem të madh Qeverisë nëse vullneti i tyre nuk do të merrej parasysh. Në këtë grumbull u abonuan edhe disa figura të opozitës, e cila me mundim të madh, pas një heshtjeje të pajustifikuar, vendosi të dalë hapur kundër interesave të SHBA-ve, duke i trajtuar, me dashje ose jo, ngjashëm me vetë Sirinë! Kjo pjesë u përhap edhe në trojet e tjera etnike shqiptare, por edhe në diasporë. Kjo ishte “pjesa balliste” e protestuesve.

Protestat shkuan drejt bashkimit, në  Bulevardin Dëshmorët e Kombit (“Konferencën e dytë të Pezës”) aty ku vendosej fitorja ose humbja, për të luftuar pa dallim krahine, feje dhe ideje. (Më kujtohet në një nga fjalimet e një të riu u tha tamam kështu). E bash në këtë kohë një dreq u përpoq, të hynte në mes për ti vënë protestuesit kundër njëri-tjetrit, por nuk ja doli, sepse ky dreq që e ka emrin “pushtet i humbur” nuk luhej atëbotë, e këtë e dinin të gjithë. Luhej frika, pasiguria, asgjë tjetër. Kryeministri doli më në fund e i tha se “Shqipëria e ka të pamundur të përfshihej në këtë proces”, duke bërë të që të dyja protestat, partizane dhe balliste, të dalin të fituara në luftën për mbrojtjen e vendit nga armiku kimik. Dhe me kaq u mbyll, “rreziku” u parandalua.

Në fund na duhet të pyesim si nuk e bëmë një gjë ne shqiptarët pa sherr, pa ngatërresa? As kur si asnjëherë tjetër, u lamë të lirë të organizohemi si të duam, kur të duam e ku të duam. Ndaj historitë me “partizanë e ballistë” mbeten prezente mes nesh, ndërsa jemi akoma larg së themeluari të një shoqërie civile.