Shkrimtari i njohur Ismail Kadare, feston sot 80 vjetorin e lindjes.
DITA ka botuar sot dy analiza mbi veprën e shkrimtarit tonë të përkthyer në 45 gjuhë.
Ndërkohë në një intervistë televizive Kadare ka folur për jetën e tij në Gjirokastër dhe marrëdhënien me diktatorin Enver Hoxha.
Ai thotë se familja Hoxha ishte e re në qytet dhe familjet e vjetra i shpërfillnin të ardhurit.
Ai thotë gjithashtu se e ka patur bezdi kur ia përmendnin një lidhje krushqie të largët me Enver Hoxhën.
Bezdi ndjente edhe kur i thoshin se ishte nga një qytet me Enverin sepse kjo presupozonte se ai duhej të përgjigjej me një lëvdatë për të.
Por Kadare thotë se e shmangte lëvdatën.
“Nuk dua të krenohem tani por e kam shmangur në mënyrën më të vendosur që mund të jetë. Thjesht kam pranuar: Po jam nga një qytet” – thotë shkrimtari në intervistë.
Më herët shkrimtari duke folur për Enver Hoxhën ka thënë që ai kishte frikë nga fama e Kadaresë në perëndim.
“Vepra ime u botua në Francë dhe kjo shkaktoi një farë shqetësimi te regjimi. Enver Hoxha si duket u tremb nga fama ime dhe nuk e përballonte dot një pëlqim të madh të Evropës borgjeze. Shteti bënte sikur s’kuptonte, askush në Shqipëri nuk fliste për sukseset jashtë megjithëse të gjithë e dinin”. / Dita /
Kjo thenje e tij eshte nje konfirmim tjeter i karakterit te tij. Ky zoteri ka harruar se cfare ka shkruar duke e ngritur ne qiell Enverin. Ja disa vargje te ketij “kundershtari te regjimit” i cili e beri edhe nen kryetar te frontit demokaratik te Shqiperise, ose me mire te thuash, zevendesin e Nexhmije Hoxhes.
“Diktaturë e klasës s’është vec në vjersha
Dhe në ditlindjen e veteranit tornitor.
Je për socializmin
/Vrapo në rrjeshta
Shpall kudo dhe mbi këdo
kontroll punëtor.”
“Bjeri ditë e natë burokratizmit
Klasën që u përmbys nën këmbë e mbaj.
Në se s’do që nesër skuadër e pushkatimit
Të të vejë në mur
tek Bulevardi i Madh.”
Mire , per kete eshte treguar profet ! Nuk ke c’i thua ! Ndoshta ka folur qe atehere per 21 janarin ! Ha…ha…ha…
Kadareja vertet ka bere poezi pro Partise , por megjithate po te lexosh letren qe Kadareja i ka bere Enverit, per ti dhene nje zgjerim apartamenti , gje qe i takonte Kadarese si shkrimtar me emer qe ishte ……do shikosh se ne ate leter Kadareja nuk eshte aspak servil dhe flet ne menyre shume te ftohte …Aty Kadareja esht treguar shume kurajoz nga menyra si esht shprehur
Edhe Nexhmija ne nje interviste te koheve te fundit flet per kohen kur e njifnin Kadarene dhe aty ajo pa dashje e tregon ate anti-patine qe ata kishin atehere per Kadarene , se ajo e quante Kadarene tip dinaku dhe te lig…
Dmth . ne ate kohe Enveri dhe Nexhmija , nuk kishin ndonjen respekt per Kadarene dhe e quanin midis tyre “hileqar”
Sepse ne ate kohe Kadareja dilte gjithmone nga shinat e partise, ishte i pa-parashikueshem me bemat e tij
Ai fliste shpesh gjera qe nuk ecnin me vijen e mentalitetit komunist te asaj kohe …dhe kjo e beri qe Kadareja te goditej here pas here nga koleget e tij qe i sherbenin partise me zell, dhe i perdornin keto”difekte ideologjike”te Kadarse per ta eliminuar Kadarene
Edhe rinia e asaj kohe , e prisnin me ankth se “cfare te pabere ” te radhes do thoshte Kadareja
Sepse “thagmat ” e Kadarese beheshin teme kryesore e bisedes midis te rinjve me pikpamje moderne dhe intelektualeve neper qytetet e Shqiperise
Dhe njerezit peshperisnin vesh me vesh:…E more vesh te forten e Kadarese?
Psh , njehere Kadareja kishte vajtur ne nje kolektiv punonjes , me duket ne Fier, sepse e kishin cuar per tu ri-edukuar ne gjirin e klases puntore, sepse e kishte dhi –hahahaha–
Edhe punetoret atje, si idiote qe ishin , ne nje mbledhje i thone :..
Ne nuk te kuptojme ty shoku Kadare , ndaj duhet te shkruash em thjesht qe te te kuptoje klasa puntore ..
Edhe Kadareja ja ktheu pa nje pa dy :…Po une nuk shkruaj per ju , shkruaj per intelektualet … lol
WOW ! ..Kjo beri buje ,te madhe te flisje kunder Klases Puntore te rasnin ne burg
Por sidoqofte , diktatori megjithse nuk e pelqente tipin e Kadarese,skic edhe shprehej Nexhmija, prape , nuk e hidhte poshte fare Kadarene , sepse Diktatori ishte edhe vete i apasionuar pas letersise elitare , ishte intelektual dhe nje “dandy” francez i vertete —
Ai e shikonte qe Kadareja ishte i vecante dhe qendronte me lart se te tjeret ndaj nuk mund ta hidhte poshte, sepse edhe i duhej Shqiperise Kadareja qe te ishte si nje vitrine e zhvillimit letraro-artistik ne Europe
Ndaj edhe nuk e ekezekutoi , por qe sic thashe , nga sa tregonte Nexhmija ne intervisten e saj per Kadarene kuptohej qe Dulla nuk kishte ndonje konsiderate per Kadarene
Dhe as qe diskutohet se Kadareja ashtu sic esht shkrimtar gjenial, esht edhe intelektuali me patriot i Shqiperise dhe shkrimtari e poeti me i ndershem gjate kohes se Komunizmit
Edhe 100 vjet te tjera gjeniut te letrave shqipe Zotit Ismail Kadare, !
Romanet dhe poezit e tij ishin ushqimi shpirteror me i mire dhe me i shendetshem per shpirtin e shqiptareve !
Me ato shkrime inteligjente ne jemi ritur dhe na kane bere ta duam Shqiperine ne menyre moderne dhe te behemi njerez inteligjente ne arsyetim dhe ne fantazi
Nje zot e di sa here e kam lexuar romanin “..Dimri i Vetmise se madhe ” nderkaq qe jepja provim Matematiken ne Inxhinjeri
Dhe plaku im i thoshte gjyshes :..Po ja pe ate librin me kapak te verdhe , hiqja nga dora se ngeli pa mesuar provimin e matematikes
Dhe ndersa une mesoja per provim ne dhome gjyshja me pergjonte se mos lexoja librin e Kadarese ne vend te provimeve
Dhe sa me shikonte qe hapja librin me kapak te verdhe qe ishte “Dimri i vetmise se madhe”..hynte gjyshja me vrap dhe me thoshte :..Hiqe librin dhe meso provimin…
Por edhe poezit e e Kadarese jane shume te bukura –I di permenc ato poezite e tij ….
Ja te them nje qe ja thosha nje nje shoqes sime vlonjate
..Ne s’te mjaftofte asnje varr
asnje mermer a morg kristal
mos duhet valle prape te te mbart
gjysem te vdekur ,… gjysem te gjalle ??!!!
Ne anglisht mund te shkoje keshtu :
If any grave is not enough .
neither a marble, nor a morgue crystal ,
Should i have keep you in my heart
Half dead ….half alive …?
Jam mburrur shume me poezine e Kadarese ketu ne USA
Esht i madh fare Kadareja ndaj dhe kritikat nuk duhet tju behen njerezve te medhenj,sepse ata jane pasuri e shoqerise dhe duhen pranuar ashtu sic jane , sepse jane shume pake …
Ndaj duhen respektuar jashtezakonisht shume
Je i madh per cfare ke shkruar Raimond,por fatkeqesisht kete faqe e kane hackur marksist-leninistet.
Mendojne se pjerdh bota per ta.
Ne fakyt keshtu kane menduar gjithnje.Nje katund i madh,ku burrat,jane,si dikur,me llafazane dhe spiuna se grate.
Si nuk ka TURP ky njeri,qe famen e sotme e ka nga qe e mbeshteti ENVER HOXHA!
Pas botimit te romanit te tij “DIMRI I VETMISE SE MADHE”,pas kritikave te shumta qe iu bene,po te mos e mbeshteste personalisht ENVER HOXHA,Ismail Kadareja do kishte perfunduar ne BURG ose kooperativist ne maje te malit!!!
k y eshte nje njeri i dhjere njesoj si serbi sali berisha . turpi qofte per keto njerz te pa fytyre .
Ngelet enigm apo sekrete posht llogozit, pse Kadare nuk u mor me politik ne Shqipri
as ne sistemin komunist asdhe ne ate te ashtuquajtur kapitalist ??
O Fitim,
Ishte deputet ne kohe te komunizmit, nuk e quan politike ti kete?
Ky eshte konfirmim i sigurte qe Enveri ishte frikacak dhe tolerant e si pasoje nuk ka sesi te ishte diktatori me gjakatar, se ose Hena eshte rrumbullake ose katrore, te dyja a’mund te jene. Nje aforizme thote: “s’mund ta kesh edhe vozen plot edhe gruan- te zonjen e shtepise- te dehur”.Edhe kur fitonte Dinamo e volejbollit per femra Enveri ngordhte nga frika. Nje dicka ka ndodhur me siguri, romani” Doktor Zhivago” eshte sponsorizuar e botuar nga nje shtepi botuese hollandeze e kamufluar nga ai sherbimi inteligjent me shqiponje te bardhe dhe dyshohet se edhe Nobel iu dha me qellim te markuar politik. Por tani nuk jane me aq zemergjere… Dhe behej fjala per Pasternak, qe s’ ishte sidokudo. Megjithate, gje rastin per njeqind Urime per shkrimtarin e madh shqiptar, i perjetofte me shendet dhe gezime .
Sipas teje Enveri kishte frike nga smol kadareja , ne se e kuptova drejte komentin tuaj. Nuk mendoj se eshte keshtu ai nuk pati frike nga Amerika ,rusia , kina … e te kishte frike nga nje struç si kadareja.
Ismail mos e zej me goje Enverin se ai te sponsorizoi dhe te nxorri ne Europe,po te ishe burre te qendroje ne Paris kur qe Enveri gjalle dhe te denoncoje krimet e tij. Leji njerezit te harrojne levdatat dhe glorifikimet qe i ke bere Kryekriminelit te Europes !!!!
‘Oketo’ asnje nga ne nuk mund te flasi me garanci se sa enverist mund te kete qen kadareja….nuk e di nese ti e ke jetuar apo thjesht ke degjuar per regjimin e.enverit….kuptome drejt se un qe po shkruaj bej pjes ne nje familje ish te persekutuar rrepte nga regjimi i enverit
..mendoj qe vetem nje i cmendur mund ta shante enverin sepse ai nuk te falte por te shkaterronte nder breza.megjithese e urrenim enverin asnjehere nuk e jepnim veten si ‘kryengritesa’sepse xhaxhi ti priste veshet…problem me i madh per shqipt sot eshte vazhdimesia e oborrtareve te enverit…saliu fatosi edvini etj jane pikerisht fara e keqe qe mbiu ne ‘kopeshtin’ e xhaxhit…nuk eshte kadareja e keqja me e madhe e shqiperise madje ai na mderon me pranine e tij ne bote…
O plaku torollaku,
Sikur po benen SHUME “kundershtaret e regjimit” gjakatar komunist te Enver Hoxhes dhe po dalin si petlla njeri pas tjetrit nga maja e nomenklatures, vetem fanatiket pleq enverista nuk po i shikojne se nuk i del xhami i syzeve qe u ka falur pa LEKA Enveri.
fole ti hajvan nastradini.
shkrimtari,nastradini, antikomunisti, poeti, avrizu etj.
Francezet kur ofendohen pa te drejte thone me ironi : “Merci pour le compliment !”
Pershendetje
hahahahahah Dikur …. doli me tezes se kishte frike nga ” Diktatori ” dhe ishe nen tutelen e Tij ………. ndersa sot lepuri …… na u be…” luan ” duke thene se…… Luani , mbreti i ketyre kafshve ……. kishte frike nga , ky lepur , Vetem nje gje verteton Kadareja : Sa qe ne krah te Enverit , ne formmin te .e ndergjegjes se tij njerezore , nuk kultivoj … vlerat e bukura njerezore te ,mencurise ,, bukurise , urtesise , besnikrise dhe patriotizmit qe kishte Enveri ,por kultivoi ne ndergjegjen e tij servilizmin , lakmine karierizmin megalloidene sinizmin dhe pabesine ndaj ceshtjes se popullit dhe atdheut te tij , ne emer , te nje teorie te ” fluturimit me presh ….. drejt demokracise borgjeze duke perbuzur djersen mundin vlerat e ketij trualli dhe populli te shume vuajtur nga copetimi i truallit te tij duke e nxjere popullin ne tregjet e biznesit letrar…… si te cvleftesuar Duhen pare mire renjet e ketij se nga e ka skufjen ……..
-ahahahahahhaaaaaaaaaa!Je i madh o Ismael ku nuk te shkon mendja,sidomos mbas çmimit te fundit..dhe te mendosh qe Enveri gezohej dhe me çmimet e ansamblit,ngritesve te peshave etj qe nuk i njihte,kurse per Ju,qe ju ftonte ne shtepi bente perjashtim!?..nuk e di pse nuk te besoj.Historia juaj eshte shkruar dhe shume bukur,nuk e di pse e ben pis..
po po e ben pis se eshte i piste.
-ahahahahahhaaaaaaaaaa!Je i madh o Ismael ku nuk te shkon mendja,sidomos mbas çmimit te fundit..dhe te mendosh qe Enveri gezohej dhe me çmimet e ansamblit,ngritesve te peshave etj qe nuk i njihte,kurse per Ju,qe ju ftonte ne shtepi bente perjashtim!?..nuk e di pse nuk te besoj.Historia juaj eshte shkruar dhe shume bukur,nuk e di pse e ben pis..JU uroj jete te gjate dhe te rimerni lavdine e humbur.
Ose ka qene ose eshte bere idiot.
PIço,
Italjanet thone : “La vechiaia non vien sola.” , pleqeria nuk vjen vetem, dhe ne rastin e Ismailit tone, mendoj se pleqeria ka ardhur me “rrjedhje trush”. Nuk kam pare njeri qe te baltosi vete vehten ne kete menyre. Ne fund te fundit eshte e drejta tij ta beje kete budallallek. I duhet dhene Cmimi Nobel te shkretit, qe te pushoje se theni gomarlliqe.
Pershendetje
E leshuat ne gojen e ARMIKUT edhe Mol Kadarene o plaku torollaku, kush do te jete viktima e radhes?
Nastradin ore gomar sot a neser ne qilar.
Nastradin ore idiot puna jote eshte kot
Ohhooo vajti dhe Kadareja ! Sherim te shpejte ! Megjithese semundjet psikike senile nuk kane shprese te sherohen se lidhen me moshen !
Libri i Kadares nuk kishte shancin te botohej jashte pa miratim te vete Enverit !
Kadarja , nuk ishte shkrimtar fshati , por ne epiqender te struktures se artit shqiptar ! Madje dhe deputet i propozuar nga PPSH !
Fama “francese” e kadares lidhet me karshillekun France – Itali , ku e para financoi filmin “Gjenerali i Ushtrise se vdekur” , ndersa e dyta financoi filmin “Beteja e Algjerit” , ku te dyja i France-Itali i permendnin njera tjetres disfatat ! Si puna e SHBA me Vietnamin dhe BRSS me Afganistanin !
Kjo nuk do te thote se kadrja nuk ishte dhe mbetet Shkrimtar i Madh ! Por kaq ama ! Keto lloj perversitetesh psikike , pastaj , ku kerkon te “xhelozoje” vete krijuesin e tij Enverin , jane njelloj si te krahasosh pretendimet e nje “xhuxhi” me nje “gjigand” !
Kadareeee ruje fytyren nga narcizizmi jot karakteristik qe vjen dhe thellohet ne pleqeri ! Ul figuren tende dhe kjo nuk na pelqen ! Nuk duam te te humbasim !
Sa per disidencen , e dime qe ke vuajtur shume , sidomos ne Moske kur studioje !
Fama Franceze i vjen nga veprimet e shqiptareve te Frances qe deshten me shpetuar jeten e isuf vrionit,qe ishte shok i prindereve te tyre,fale perkthimeve qe ky bente ne shqiperi. Keshtu zodhem poesite e kadarese ,blejme vete libre qe te behet ‘buje’ ne shtypin Franceze ky sukses-shitja e 1500 copave- edhe me aktoren Franceze micheline Presles e cila nderhyri qe te publikohet librat tjera. Ligje begeja prape me shqiptaret e frances e te belgikes vazhdoj me filmin prill i thyer, me ndihmen e shokut te saj Frédéric miterand!
Ai regjim i botoi,i perktheu dhe i shperndau neper bote librat e Kadarese.Ne dispozicion te tij ishin perkthyesit e veprave te Enver Hoxhes.Diktatori vetem leshko s`ka qene.Diktatorit nuk i kalonte miu nen mustaqe.
Gjermanet thone:” Mburrja e vetevetes bie ere te keqe”, o i madhi Ismail.
ku e ka madhesine ky servil i te gjithe kohrave. a e shikoni se eshte tamam si qofte.
SHKO OR PIRDHU…………………………………..!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!
Nuk di se çfare i vlen apo do t’i vleje Ismail Kadarese shkrimet e tij fantaziste. Ai ka lexuar fantazira, shkruar fantazira, jetuar jeten si fantazist dhe gjasat jane tejet te medha se ai nuk do te perfiton asgje nga veprat e tij mbas vdekjes.
Krahasojeni me SOLZHENINCIN të kuptoni sa i vogël është kadareja.
Ai ja tha në fytyrë kriminelëve komunistë.
-Të luftojmë mashtrimin dhe gënjeshtrën që ka zënë rrënjë tek ne.
Dhe pastaj,u largua.
Kurse ky oportunisti,heshti për 50 vjet,dhe pas 25 vjetësh
kur regjimi ngordhi po na tregon heroizma.
Sahanlëpirës i çdo regjimi qe do të vijë.
Bishti i qenit.
Pak e paragjykuar. Enveri e ka dashur Ismailin, kjo nuk ka dyshim se perndryshe do te kishte ndodhur ndryshe. Nga gjerat e medha qe ka bere Enveri eshte pikerisht toleranca ndaj Ismailit.
Enveristat qe bene REZIL
Mbretin Zog i I-re ne EXIL
Antikrishtin LAVDEROJNE
Molin tone e DENIGROJNE
Freedom House KRITIKON
Por askush nuk e NDIGJON
se BOSI hesht, VEGJETON
interesin e Partise SHIKON
deri kur o e mjera SHQYPNI
do te durosh ket BATERDI?
Shum here kam shkrue per kete,Hale te madhe.(dikur e kam lexuar me endje)dhe le teme falin lexusit se e quaj hale.
Kam,pas rasrtin ta takoi ne pariz,me rastin e dites.kultures shqiptare kete hale,dhe ate halen qeter,besnik mustafa,ne vitin 1986,dhe kur e pyeten gazetaret ne konferencen per shtyp,pas 3 dite qe ishte kultura shqiptare,kta sy mutat e ngriten ne qyell enverin dhe sistemin qe ishte ne shqipri,ne ate koh.Po,te duan kta pisa le tme kundershtoin nese e lexoin kete komunt,dhe dotju mteket se kush,jam.Mernin pjes ajo,kengtarja irma libohova,dhe isni zela dhe shum kangetar dhe valltar,por nuk ishte ansambli shtetror.Ka qen me dukte nentor i vitit 1986,dhe po te mos ishte enver hixha ki nuk ishte dhe ismail kadare,kete e ka than ne ate konferenc vet ki muti i qelber,dhe sherbetor i sherbimit francez.
Keqardhje per kete berishologji kadareske perqasje,qe ka zgjedhur vazhdimin e mashtrimit te opinjonit, siç e ka bere gjithenje me dashje.Ate tirani e mbajten me kembe propagandistet ku perfshiheshin te paret sherbetoret ideologjike te artit e te letersise,si vegla te ideologjise qe atrofizuan mendjen dhe shpirtin e njerezve ne çdo qelize per t’i sherbyer tiranit dhe partise. Kete e tregojne veprat qe gjinden ne bibliotekat e shtepise,kete e tregojne çmimet dhe atributet ,ofiqet dhe lavdet qe merrte ky soji prej selise ,e tregojne rrogat qe merrte ky “soji” shkrimtaresh i paguar ne shtepi qe shkruajti vetem sipas porosise.Njerezisht i uroj Kadarese jete te gjate duke i deshiruar genjeshtra abuziviate sa me pak sepse nuk dua te shoh brenda madheshtise se tij si shkrimtar berishizmin e shpellarizmit hileqar.
Ky eshte thelbi i shqiptarise “Levdome goje se te Caplova”, Kadareja eshte i madh si shkrimtar por i vogel si njeri ! Me falni por une keshtu mendoj! “Uni” ose ego-ja shqiptare eshte i papare!
Po ky ça po thote qe Enveri kishte frike ?!?!!!!
Keta sot prit kur t’ja kalojne edhe Skenderbeut se shikohen ne pasqyre e duken me te bukurit e botes
Sëmundja më e keqe dhe më e pashërueshme e shqiptarëve është mosmirënjohja
Po atë poemën, që bëri kandareja, ku ti kërkoj rrënjët e tua Parti,si një rrap madhështor qëndron, etj. ky si legen, ja kalon salehut, nevojtores .
mjaft u moret me enver diktatorin se ate do e shikoj historia.. Por meruni me keta te sotmit qe po e shkaterojn vendit qe po shkon drejt zhdukjes..
Shumica derrmuese e bashkohesve te Enverit (jo populli i thjeshte) tregojne cmirre kundrejt Hoxhes. Me siguri, gjate meditimit te tyre kur bien ne shtrat e si ze gjume apo kur vene ne nevojtore e mezi dalin jashte, gjejne kohe dhe analizojne sesi Enveri adhurohej si nje Perendi shqiptare nga populli i vet. Prej aty nxjerrin si konkluzion se edhe ata mund dhe duheshin adhuruar si perendi, e pse te adhurohej Enveri qe sipas politikes se huaj kundershtare dhe politikes se sotme berishaiane, paska qenen nje perbindesh i vertete. O burra thone ata, ta zvendesojme figuren madheshtore qe e paskemi vleresuar gabime, duke vendosur fuguren tone. Keshtu mendoni ju jashtqitja e kombit shqiptar, por mos harroni or bythlepiresit e rinj te osmaneve dhe qesareve te rinj te kesaj bote se edhe Skenderbeune e zhyten ne erresire per 500 vjet, por ama ndjenjat e shqipteve per lirine, pavarsine dhe skenderbejaden nuk mund ti zhduknin, Te mjerat figurina, te vjen keq kur i sheh lisat e dikurshem te kultures shqiptare te shtrihen sot si derrat ne llucen e embel te kapitalizmit boteror!
Na je ber si SALIU ME KETO IDIOTSIRA QE THONI VAZHDIMISHT PER ENVERIN.po KU PIRTHTE eNVERI PER TY MOR LENGARAQ. PO te ishte se kishte frike nga ty ,sot nuk do te dihej edhe varri e jo te shijoje Francen e tja beje llap – llap . Si ti e Saliu jeni nje moster ,ndaj eja ketu e t;u mbrehim ne nje zgjedhe,apo ty lem ne nje kolibe e tja beni Ham -ham -ham njeri e hum -hum -hum tjetri…….. Qe te dy kini rrjedhur . Te dy kini lepire menderen e Enverit.
Ik o Ismail futi noi trahana se esht dhe dimer
Kur bie lisi-thot populli-vrapojn te gjithe te bejn dru
Do te te ket pasur shum frike na fama jote, mavria ,
sa dhe buk nuk hante…sidomos me poemen
“Ku ti gjej rrenjet e tua Parti”
A gomar !.a gomar!..
Sikurf te kishim me shume Kadare,do te ishim nje nga shtetet me te zhvilluara te Evropes.
Fatkeqesisht jemi plot me keta lart.
Sikur te kishim jo shume , por 10% te shqiptareve si Kadarja , ne do te ishim zhduk si Komb nga faqja e dheut !
beno se kemi shumë si kadareja jemi në këtë gjëndje!!
kemi sali berishën edi ramën dhe shumë e shumë ish bythëlëpirës të diktaturës së shkuar që po e mbajnë gjallë në mënyrat më të shëmtuara!!e kanë këthyer në diktatura fashiste!të tillë njerëz që nuk shohin më larg se interesi i tyre kemi me bollëk!!dhjesin hanë sipas interesit,të ishte për mbijetesë ndoshat dhe mund të kuptohej,por këta ndyrsira i bëjnë këto gjëra thjesht për të jetuar në lluks dhe kanë çuar 80% të popullsisë në kushtet e mbijetesës ekstreme!!
Po mire,perse nuk e beni ju te dy Shqiperine,Llesh dhe ant……4?
Beheni!
Ndertoni nje parti dhe fitoni votat e popullit dhe na e nderetoni Shqiperine!
Shekullore,por shekullore,qe ai komb dhe shtet nuk behet se ka njerez ziliqar dhe batakcinj.
Po kush jane te mire per ju,qe tua kuptojme trurin?
Nuk ka poshtersi me te madhe per njeriun se mosmirenjohja ky eshte ves i keq qe fatkeqesisht e kini edhe ju
is.kadare ……per ditelindje ilacet do ti japim falas.
Genjeshtar makrokozmik….!!! Ishte ai shtet qe ia perktheu vepren ketij shkrimtari .
Duke lexuar komentet e kesaj morie legenesh mund te kuptosh se sa larg jane sot vlerat letrare nga lexuesit e letersise artistike, thua se shkrimtaret dhe veprat e tyre duhet te vazhdojne te jene ne sherbim te mender partive.
Mjeranet as duan te kuptojne e pranojne se Kadare eshte nga te rrallet shkrimtar qe krijoi ne diktature dhe i hapi vetes rruget e botes. Mirepo legenet qe kane siguruar nje laptop, nuk ngurojne te hane mut e te gjykojne viganin tone te letrave. Ate qe i dha nder e lavdi Shqiperise sone. Mendoj se ky eshte mjerimi me i madh qe perjetojme sot. Edhe dhi te zgjebosura edhe bishin perpjete. Mjerane…Kadarene e pret lavdia e perjetsheme dhe monumentet ne cdo kend te atdheut. Juve u pret zvarritja krimberore.
Jete dhe mbaresi firmes sone te vetmer qe na rrit krenarine kombetare.
Doni me per BELULIN?
Ta gezosh ditelindjen, o shkrimtari yne i nderuar. Por, si nuk u prononcove njehere te vetme per bemat e Berisheziut, a derebardhe….
ka qon në autobus gjat gjithë kësaj kohe moli,o pipo!!nuk ka pa gjo!!
Shkretetire e Gobit
Shkretetire e Nurihanit (biles dhe e Enverit)
Oazi i Ismailit
O plak matuf, po te kishte pas frike Enveri nga ty, do ta kishte prere koken me kohe. Ky paska rrjedhur fare.
O Ismail Kadare! Shkruaj se shkruan bukur por mos fol se nxjerr vetëm budallallëqe nga goja.
Te mençurit e nje kohe te hershme, duke meduar per nje rasti si ky i ketij shkrimtari te madh, thoshin “Mos na turperofte zoti ne pleqeri”
Te drejte kane pasur.
Une nuk jam Vezhguesin F kryetari i kooperatives se bashkuar te myzeqese qe ben komente anti Kadare
Aq shum e vleresonte dhe e vlereso Europa,sa ka kanditu per cmim ‘Oskar’ kaq here dhe se kan vleresu!!
Ik ore pirdhu
Duhet kuptuar,se diktatori kishte frike nga cdo njeri qe ai e mbante afer,nga Mehmeti,Beqiri,Kadriu,po ashtu edhe nga Kadareja,jo se ata do ta vrisnin,por se mos kushedi e vinin ne loje ose rrezikonin autoritetin e tij dhe ai nuk e kuptonte.Edhe sot,ka persona ne te gjitha nivelet e shtetit,qe ironizojne me veprimet e veprat e tyre,te “fortet”,jo vetem per te mbijetuar por edhe per shkak te natyres se tyre.Duhet te jesh nga Gjirokastra,qe te kuptosh natyren e tyre,ndryshe gabon ne vleresim !
Vuajtjet e Kadarese si komunist, nenkryetar FDSH,deputet I Kuvendit Popullor dhe shkrimtar i angazhuar prane oxhakut jane paranojat genjeshtare te tiranise me te cilat mbyllte mendjen dhe shpirtin e vegjelise,ashtu siç bejne korrupsionistet luhudhjare te Salari shpellarakut. I velur prej perfitimeve dhe rehatit,shkrimtari yne i madh perpiqej te fantazonte lumturine e proletariatit duke hipnotizuar vegjeline te mos i ndjente dhimbjet e varferise e te kerbaçit.Duke qene nje mjeshter i zanatit dhe oborrtar i pallatit,i perpunoi shpirtrat njerezore ne kudhren e kovaçit.
Tamam spordhjiak. Enver Hoxha ishte diktator dhe xhahil i pamshirshem. Paska pase frike Kadaren !!!!
Ka filluar Kadare te plaket nga mendja.
Ata qe kane qene vertet te privuar nga mundesite dhe talenti ne diktature jane klasa e sotme e hajduteve,vecanerisht hajdutet qe perfituan nga monopoli politik si Sali Berisha,Ilir Meta,Fullani,Frangaj,Balliu,Fevziu,.,,,Keta i kishte persekutuar Enver Hoxha.Jane edhe 2 miljon katundare,qe grabiten ligjerisht tokat e pronareve ne fshat dhe zaptuan fshatce tokat e ‘”Rreaksionareve” ne qytet.Po te ishte Enver Hoxha gjalle keta duhej te paraqitnin pashaportat tek stacioni trenit,pastaj te hynin ne Tirane.
Shkrimtar teper i madh,njeri teper i vogel.Ky eshte karakteri i ketij gjirokastriti bukeshkale.
Ne cdo kohe mund te turperohesh, sidomos ne pleqeri kur mosha ben te veten……
Ismaili e kishte frike enverin, e ka frike edhe sot dhe do ta kete frike gjithmone. E ka treguar me vepra friken ndaj Enverit dhe po vazhdon ta tregoje..
http://gazetadita.al/kadare-kld-hesht-per-vrases-e-perdhunues-u-egersua-me-nje-poet-zell-i-shemtuar-si-ne-revolucionin-kinez/
Kadare mbron Enverin pas vdekjes,
“Le Monde”
Me daten 11 prill 1985 vdes diktatori Enver Hoxha. Mbas dy javesh, me 26 prill 1985. Ismail Kadare i dergon nji proteste dhe indinjate gazetes franceze LE MONDE sepse gazeta kishte botue shkrime kunder Enver Hoxhes.
Ma poshte letra e perkethyeme ne gjuhen shqipe nga frengjishtja.
Ne vijim jepet teksti frengjisht i shkrimit te Ismail Kadares, te cilen e publikon gazeta LE MONDE.
Rreth Enver Hoxhes
LE MONDE | 26.04.1985 ne 00h00 • Publikuar me 26.04.1985 à 00h00 |ISMAIL KADARE
Ishte detyre e imja te ju shkruaj kete leter mbasi kam lexuar ne gazeten Le Monde artikujt e publikuar ne keto ditet e fundit me rastin e vdekjes se drejtuesit te popullit shqiptar, Enver Hodja.
(…) Sigurisht, gazetaret e juaj kane te drejte te kene opinionet e tyre rreth rendit shoqeror te nje vendi, rreth ideve qe e mbrojne dhe politikes se tij. Megjitheate, mua me duket qe eshte e padenje te ofendohet nje popull ne momente zije dhe dhembje, siç po ndodh ne artikujt e gazetes suaj. Populli shqiptar ka nje histori te gjate plot me kurtha, dhe eshte pikrisht per kete qe ai e din shume mire se per cilen arsye ai ndjene dhembje, si ai e çfaqe dhe perse ai duhet te jete ne zì. Emri i Enver Hoxhes eshte i lidhur perjetesisht me themelet, me historine dhe me ndertimin e Shqiperise se rè. Ja kjo qe percakton dimensionet e figures se tij, per rrjedhim, zìne e madhe.
Per mua dhe per bashkevllezrit e mij eshte e çuditshme, qe gazeta LE MONDE (….) ka vendose me kete rast deklaraten e nje krimineli siç eshte i biri i ish-mbretit Zog, te kesaje fantazme qesharake i cili don te vendose perseri monarkine ne Shqiperi, ate monarki qe Franca e juaj ka rrezuar dy shekuj ma pare, ate per te cilen ajo me te drejte eshte krenare. Vetem njerzit me qellimkeqij mund te deshirojne qe te behet nje hap mbrapa ne historine e Shqiperise.
ISMAIL KADARE (Tirane)
Ja dhe
( Teksti origjinal eshte marre nga arkivi i gazetes LE MONDE:
http://www.lemonde.fr/archives/article/1985/04/26/a-propos-d-enver-hodja_2746836_1819218.html?xtmc=ismail_kadare_tirana&xtcr=61 )
A propos d’Enver Hodja
LE MONDE | 26.04.1985 à 00h00 • Mis à jour le 26.04.1985 à 00h00 |ISMAIL KADARE (Tirana).
Il était de mon devoir de vous écrire cette lettre après avoir lu dans le journal le Monde les articles publiés ces derniers jours à l’occasion du décès du dirigeant du peuple albanais, Enver Hodja.
(…) Assurément, vos journalistes ont le droit d’avoir leur opinion sur l’ordre sociald’un pays, sur les idées qu’il défend et sa politique. Toutefois, il me semble qu’il est indigne d’offenser un peuple à des moments de deuil et de douleur, comme cela arrive dans les articles de votre journal. Le peuple albanais a une longue histoire semée d’embûches, c’est pourquoi il sait fort bien pour quelle raison il éprouve de la douleur, comment il la manifeste et pour qui il doit être en deuil. Le nom d’Enver Hodja est indéfectiblement lié aux fondements, à l’histoire et à l’édification de la nouvelle Albanie. Voilà ce qui détermine les dimensions de sa figure et, conséquemment, l’ampleur du deuil.
Nous avons trouvé étrange, mes confrères et moi, que le journal le Monde (…) ait inséré à cette occasion la déclaration d’un criminel comme le fils de l’ex-roi Zog, de ce fantasme ridicule qui veut instaurer à nouveau la monarchie en Albanie, cette monarchie que votre France a renversée deux siècles auparavant, ce dont elle est à juste titre fière. Seuls les gens mal intentionnés peuvent désirer faire faire marche arrière à l’histoire de l’Albanie.
ISMAIL KADARE (Tirana).
Shume zili’ dhe cmire per nje shkrimtar te shquar. Se si eshte si njeri dhe cfare jete personale ka nuk ju duhet juve komentuesve trupjerdhur te DITAs. Shteti shqiptar mbase edhe ia perktheu veprat, por per t’u botuar u botuan ne France dhe me pas ne gjithe Boten, apo edhe ne japonisht i perktheu shteit shqiptar. Qe nuk e ka marre akoma cmimin Nobel, edhe qe mund te mos e mare ndonjehere kjo nuk e ul aspak si shkrimtar. Ju trimat e xha Jahos vazhdoni te maturboni ne baltrat e e nevojtoreve te internetit.
te nderuar lexues !
kjo ditelindje e Kadarrenes eshte si nje dasem ne vorreza..eshte funeral home.
fejzo dhe maloja me duken si hijena qe po ushqehen me kufomen e xhaxhit.
e perseris profecine e tim ‘eti ne 1973 i cili tha kur une beja superlativa per kadarene..
Ky qe e do kaq shume partine dhe enverin ky do ti haje dhe kockat..i njoh njerzit nga surrati…dhe kishte te drejte dhe kanibalet me te medhenj te xhaxhit jane:
1-elez biberovic
2-ismail kadare
3-blendi fejziu
4-fari balliu
5-edi rama
6-sali berisha
7-Lu Basha
8-Mirela Kumbaro
9-Meshila Doda
..etj
…………………………………………………..
Por ajo qe tregon se sa ndyresi emeton Kadarrena e tregon ky shkrim i tij..
Nuke hedh poshte kadarene si letrar qe eshte gjenerali i letrave…por nga ana njezore dhe atdhetare eshte nje djall i llojit te tij…provoni me fotomontazh ti vini dy dhembe te stergjatur dhe kufomen e enverit perpara duke e ngrene….Pse arriti nga shenjtor letrash te kthehet ne nje vampiroid..KUSH I TUND DOSJEN KADARESE..CFARE FSHEH AJO….QE NGA KOHA NE RED ARMY NE VITET 50-60’
Një pasdite me shokun Enver Hoxha
———————————————————
Tani që udhëheqësi ynë nuk është midis nesh, kujtimet për të marrin një përmasë e vlerë të veçantë. Ato janë pjesë e veprës së tij monumentale, por një pjesë sui generis, që nuk përfshihet në librat, fjalimet, ditaret, porositë e letrat e tij, por është e shpërndarë në qindra, në mijëra njerëz. E megjithëse e tillë, kjo pjesë e veprës, këto kujtime që ai ka lënë, biseda, fjalë, gjeste, pamje, gjendje shpirtërore, janë një pasuri e tërë që ndihmojnë për të plotësuar e ndriçuar anë të tëra të personalitetit të tij si udhëheqës, burrë shteti, mendimtar marksist, filozof, shkrimtar dhe njeri.
Kujtimet për të nuk kanë nevojë për zbukurime, ato kanë nevojë vetëm për saktësi, sepse duke qenë të sakta ato e kanë vetvetiu brenda edhe bukurinë dhe thellësinë dhe peshën e vërtetë. Prandaj ata që kanë pasur fatin të kenë kujtime me të, janë të ndërgjegjshëm se ç’thesare të çmuara mbajnë në duar, thesare, pasurinë e të cilave duhet t’ua zbulojnë të gjithëve.
Në verë të vitit 1961 klima letrare në vendin tonë ishte sa e gjallë, edhe e komplikuar. Të angazhuar në luftën e madhe që bënte populli e Partia për përballimin e bllokadës së re revizioniste, që porsa kishte filluar, forcat krijuese ishin në një aktivitet të plotë. Ishte e natyrshme që në këto kushte, kur kërkoheshin rrugë të reja zhvillimi për ta bërë letërsinë tonë edhe më shumë të lidhur me problemet e kohës, të kishte mjaft debate e polemika, disa herë të mprehta.
Klima letrare u komplikua nga disa keqkuptime që lindën gjatë debateve lidhur me traditën dhe novatorizmin në letërsinë shqipe të realizmit socialist. Polemika, e cila shpërtheu edhe në shtypin letrar, kishte rrezik të çonte drejt ndarjes artificiale të shkrimtarëve në të rinj e në të vjetër, gjë tepër e dëmshme, sidomos në kushtet ku po ndodhej vendi ynë, kur më tepër se kurrë kërkohej forcimi i unitetit.
Në një atmosferë të tillë, në korrik të vitit 1961 në Tiranë u organizua një mbledhje e madhe e gjithë forcave krijuese. Mbledhja do të ishte vendimtare për t’i dhënë zgjidhje apo një zhvillim të mbarë debatit që po vlonte prej kohësh. Por mbledhja merrte një rëndësi edhe më të madhe, sepse në të asistonte shoku Enver Hoxha.
Mbledhia u bë në një nga sallat e Universitetit të Tiranës. Në një pjesë të materialeve të saj u pasqyruan ato keqkuptime e teprime që ishin shfaqur gjatë polemikës së deriatëhershme. Duhet thënë se për ne, shkrimtarët e rinj, gjendja ishte jo pak e vështirë. Nga disa autoritete të kritikës e të letërsisë u bënë shkrime disa herë të pamerituara ndaj nesh. Kishte rrezik të thellohej ndarja artificiale në «të rinj» e «të vjetër» dhe zhvillimi i letërsisë sonë të ngadalësohej prej koncepteve konservatore.
Shoku Enver, i cili asistoi në të gjitha seancat, dëgjonte vëmendje diskutimin e secilit.
Në një nga pushimet, një shok, që ishte në presidium më tha:
– Përse nuk flet askush prej jush? Me sa kuptova unë nga biseda e tij në pushim, shoku Enver dëshiron t’ju dëgjojë edhe ju të rinjve.
Këto fjalë sikur më hoqën në çast një farë mpirje që më kishte zënë gjatë kësaj mbledhjeje. Nxora një letër dhe fillova të përgatitem me shpejtësi.
Në seancën e pasdites kërkova fjalën. Isha i pari që po flisja nga «të rinjtë dhe merret me mend që auditori priste me interes se si do t’u përgjigjeshim ne shumë kritikave që u bënë.
Në kohën që zura vend për të folur përpara mikrofonit, shoku Enver, i cili me siguri e kishte kuptuar tronditjen shpirtërore të shkrimtarëve të rinj në këtë mbledhje, tha:
– Ja, tani t’ju dëgjojmë edhe juve. Jeni të rinj, por jeni të pjekur.
Fjalët e tij ma dhjetëfishuan guximin dhe unë jo vetëm e Iexova diskutimin me zë të vendosur, por aty për aty, i nxitur nga inkurajimi i tij, shtova mjaft fraza që nuk i kisha të shkruara.
Pas meje folën edhe të tjerë. Shoku Enver vazhdonte të dëgjonte me vëmendje çdo diskutim. Tani ai dhe gjithë mbledhja kishin dëgjuar të dy palët polemizuese. Duhet thënë se teprime e keqkuptime kishte nga të dy anët, edhe nga ne «të rinjtë», por, megjithatë, nuk mund të thuhej se të dy palët kishin të drejtë ose të dy palët kishin gabim. Dikush kishte në thelb të drejtë e dikush jo.
Ishte pikërisht ky thelb që kapi në mënyrë të shkëlqyer shokuEnver në fjalimin e tij që pritej me padurim. Ai i bëri. një zbërthim të thellë marksist-leninist problemit, foli për
raportin dialektik midis traditës dhe novatorizmit, shpjegoi se shkrimtarët e rinj s’ka si të kenë interesa të tjera nga ato të popullit e të Partisë, se ata janë të lindhur me vendin e me kohën, dhe se ndarja në «të rinj» e «të vjetër» nuk i shërben askujt.
Fjala e shokut Enver pati një efekt të jashtëzakonshëm në gjithë jetën letraro-artistike. U shpërndanë menjëherë keqkuptimet që kishin lindur gjatë debatit, u lanë mënjanë etiketat e kota që i kishin vënë njëri-tjetrit, u kuptuan se shumë probleme të ngritura në valën e polemikës ishin fiktive dhe se gjithë shkrimtarët, të rinj e të vjetër në moshë, punonin për një qëllim.
E çliruar kështu, në sajë të ndërhyrjes së Udhëheqësit prej një tensioni të kotë e të dëmshëm, letërsia jonë njohu menjëherë një zhvillim të ri e të vrullshëm, në kundërshtim me profecitë e zymta të hrushovianëve që prisnin shkatërrimin e saj. Takimi dhe fjalimi i shokut Enver me shkrimtarët e artistët në korrik të vitit 1961, hyri kështu në historinë e letërsisë shqipe. Mund të thuhet me bindje se gjithë brezi i shkrimtarëve të viteve ’60 ia detyron lancimin e këtij fjalimi.
Kam pasur fatin ta takoj disa herë shokun Enver, në raste të ndryshme, në ditëlindje, në pushime mbledhjesh solemne apo midis dy seancash të Kuvendit Popullor. Megjithëse të shkurtra, ato më kanë mbetur të pashlyera në kujtesë, por veçanërisht i tillë më ka mbetur takimi i gjatë me të në vitin 1971, në shtëpinë e tij.
Në një ditë marsi, bashkë me time shoqe dhe vajzën e vogël, u ndodhëm atje për vizitë. Na priti shoqja Nexhmije me vajzën. Shoku Enver nuk ndodhej në shtëpi dhe ne nuk e dinim në do të kishim fat ta takonim apo jo.
Ishim duke biseduar gjallërisht, kur u hap një nga dyert e sallonit dhe në të, i gjatë dhe i qeshur, u duk shoku Enver. Meqenëse unë isha përballë derës, e pashë i pari kur hyri dhe u ngrita menjëherë në këmbë, duke i hobitur për një grimë bashkëbiseduesit, të cilët me siguri kanë thënë më vëte: «ç’pati ky? »
Pastaj të gjithë kthyen kokat andej nga kishte hyrë shoku Enver.
– Të vij dhe unë? – tha ai duke qeshur. – S’besoj se ju prish muhabetin.
Megjithëse disa herë gjatë kohës që po bisedonim dhe sa herë që më dukej se dëgjoja zhurmën e ndonjë makine, përfytyroja se si mund të vinte, asnjëherë nuk mund të përfytyroja një ardhje më të natyrshme, të gëzueshme e njerëzore.
Ai u ul midis nesh, duke krijuar aty për aty një atmosferë zakonisht të përzemërt. Na pyeti me radhë për shëndetin, e mori në prehër vajzën tonë 6 vjeçe dhe i tha, duke përdorur një fjalë të vjetër gjirokastrite:
– Ngalasëm ti, të të ngalas edhe unë (përqafomë ti, të përqafoj edhe unë).
Shoku Enver më pyeti se ç’kisha në dorë kohët e fundit dhe unë i thashë se kisha në shtyp një roman për Gjirokastrën me titull «Kronikë në gur».
– Do ta lexoj me kënaqësi; – tha ai. – Gjirokastra është pasionante dhe këtë e themi jo se jemi andej, – shtoi, duke vështruar më një buzëgeshje, ngacmuese të tjerët, – por se kështu është vërtet. Apo jo? Por në mos gaboj, ti ke botuar një tregim me këtë subjekt.
– Po – iu përgjigja. – «Qyteti i Jugut», por mendova ta zgjeroj e ta: shndërroj në një roman.
– Mirë ke bërë. – Ai heshti një grimë, pastaj vazhdoi: – Kam edhe unë nja njëqind e ca faqe shënime për Gjirokastrën. Ta dija që po bëje një roman, mund të t’i jepja t’i shfrytëzoje, sepse unë s’besoj se do të kem kohë ta shkruaj atë libër (Ishte fjala me sa duket për librin «Vitet e vegjëlisë», që e mbaroi dhe e botoi disa vite më vonë).
S’dija me ç’fjalë ta falenderoja për besimin si dhe për fisnikërinë e këtyre fjalëve, sepse duhej të ishin tepër të rralla rastet në botë kur një autor të dhuronte aq bujarisht librin e tij të pabotuar për ta shfrytëzuar dikush tjetër.
Kur shoku Enver më pyeti me se po merresha aktualisht, iu përgjigja se «po shkruaja diçka për prishjen me sovjetikët».
Në të vërtetë kisha filluar punën për romanin «Dimri i madh», por në përgjigjen time, në vend të fjalës «roman» thashë «diçka» dhe këtë e bëra pa menduar, si një mbrojtje instiktive nga që ende s’isha i sigurt se do ta përballoja temën e madhe, së cilës i kisha hyrë.
Për fat, apo ndoshta nga që unë i thashë fjalët nëpër dhembë, shokut Enver nuk i tërhoqi vemendjen ky detaj.
– Hm, sovjetikët, – tha ai. E ke lexuar në azhanse se ç’ka thënë ditët e fundit Radio-Moska për ty? – dhe qeshi me të madhe.
Unë e kisha lexuar dhe ishte vërtet për të qeshur. Midis marrëzive të tjera, Radio-Moska në një nga emisionet e saj kishte thënë se gjithë shkrimtarët seriozë shqiptarë e kishin bojkotuar letërsinë dhe nuk shkruanin më në shenjë mallëngjimi dhe proteste për prishjen me sovjetikët. Për të mbushur boshllëkun e krijuar, vazhdonte Radio-Moska shteti shqiptar kishte nxitur ca pseudoshkrimtarë të rinj si një farë I. Kadare me shokë, që të shkruanin e të botonin veprat e tyre, që ishin aq skematike e pa kurrfarë vlere artistike, sa që u ngjanin kryeartikujve të gazetave.
Nuk më kishte shkuar mendja se kjo mendjelehtësi e Radio-Moskës do të më bënte një shërbim të madh e të pritur: hapjen prej shokut Enver të bisedës se çfarë kishte ndodhur në Moskë dhjetë vjet më parë.
Pas të qeshurës, ai u mvrenjt dhe tundi kokën ngadalë, si të thërriste një kujtim jo të këndshëm.
Pastaj ndërsa pinte kafenë, filloi të fliste me një ton të ndryshëm nga ai që kishte folur gjer atëherë, të rëndë e të menduar. Ai foli për udhëtimin e tij në Moskë atë dimër të paharruar dhe për disa nga takimet e tij me «hrushovianët», duke bërë krahasimin e tyre me takimin e parë me Stalinin. Pastaj tregoi një episod me Kosiginin në darkën e Kremlinit në prag të mbledhjes dhe kalimthi diçka për vilën ku ishte rezidenca e delegacionit tonë, për «vizitat» e mysafirëve të natës, Mikojanit, Torezit e të tjerë.
Do të dëshiroja që ai të fliste me orë të tëra për këtë, po për fat të keq ëndrra ime për të dëgjuar sa më tepër hollësi nga ngjarja monumentale, personazh qendror i së cilës ishte ai vetë, qe e shkurtër. Shoku Enver hapi një bisedë tjetër, dhe unë s’pata guxim ta pyesja për Moskën.
Më vonë, gjatë procesit të punës për romanin unë shfrytëzova gjallërisht arkivat, u njoha me dokumentet e Partisë, me procesverbalet e Mbledhjes së Moskës, si dhe me dëshmitë e ndryshme të personelit, sidomos të fjalimit të shokut Enver, të porosive, shënimeve të tij në marxhinalet e faqeve, të kurbuara lart ose poshtë për arsye të ngushticës së vendit, të cilat u ngjanin degëve të lisave që i lëkund stuhia. Dhe vërtet në të gjitha ato fjalë, replika, rreshta e shënime ndihej fuqishëm stuhia e kohës.
E megjithatë duhet ta them se biseda e rastësishme e shokut Enver më dha mua si shkrimtar diçka të pazëvendësueshme nga asgjë tjetër për romanin që po shkruaja. Krejt atmosfera e pjesës se dytë të veprës me nëntitullin «Mysafirë në kështjellë», vizioni i përgjithshëm i saj, ngjyrat, simfonizmi, tragjizmi dhe pesha e saj, e kanë zanafillën e tyre te ajo bisedë e udhëheqësit. Në bisedën e tij kishte një kolorit të jashtëzakonshëm: me një frazë apo një nënvizim ai jepte rrëzëllimin e llampadarëve të festës mbi darkën e Kremlinit, apo hijet tinzare mbi fytyrën e Mikojanit, qetësinë monumentale të darkës me Stalinin apo komicitetin e figurës së Hrushovit. Dhe mbi të gjitha biseda e tij, sado e rastit të ishte, ngërthente fuqishëm gjithë dimensionet e dramës.
Më vonë, kur puna për romanin po avanconte, disa shokë të mi shkrimtarë më sugjeruan të kërkoja mundësinë për një takim me shokun Enver, por unë nuk guxova ta bëj këtë; kisha gjithmonë druajtjen se mos nuk e mbaja dot premtimin për të realizuar një vepër që të ishte e denjë për ngjarjen e madhe, por kisha një arsye tjetër, edhe më të rëndësishme. Unë kisha punuar në shtypin letrar dhe e dija se shoku Enver e kishte ndaluar në mënyrë të prerë të shkruhej për figurën e tij. Në qoftë se unë do të arrija të realizoja një takim me të për veprën që po shkruaja, ç’do të ndodhte sikur ai, gjatë bisedës, të merrte vesh se unë e kisha atë personazh qendror historik në romanin tim? Ai do ta ndalonte një gjë të tillë, dhe kjo do të ishte një katastrofë për romanin tim.
Po le të kthehem te takimi me shokun Enver.
Pas bisedës për Moskën, ra fjala për fuqinë shpirtërore të popullit tonë dhe për lashtësinë e tij. Më pyeti nëse e kisha lexuar një libër të francezit Zaharia Majani për etruskët dhe gjuhën shqipe, dhe kur unë i thashë se e kisha dëgjuar, por nuk e kisha lexuar më tha se do të ma jepte. Dërgoi dikë ta merrte, duke i thënë:
– E kam lënë sipër oxhakut.
Biseda u bë prapë e lirë dhe e gëzueshme dhe në një çast u kthye përsëri te Gjirokastra, te Sokaku i të marrëve, që ishte ndoshta rruga e vetme në botë me këtë emër dhe që ne e njihnim aq mirë, si edhe te plakat e mençura, në kundërshtim me emrin e sokakut, të shtëpive gjirokastrite.
– Vetëm nga tregimet e tyre për mënyrën e ndriçimit të shtëpive, për futjen e vajgurit apo evoluimin e llampave mund të nxjerrësh përfundime interesante të karakterit social-ekonomik, – tha shoku Enver.
I habitur dëgjova të fliste për to, në një mënyrë që nuk e kisha lexuar asgjëkundi.
(Pasi u ktheva në shtëpi dhe shënova në një fletore gjithçka që dëgjova prej tij për ngjarjen e Moskës, në një fletë të veçantë shënova «Projekt për një novelë. Në formë kronike. Vajguri, kripa, jetët, vdekjet, gjyqet, ekonomia. breznitë». Ishte bërthama e novelës që shkrova më vonë «Breznia e Hankonatëve», e cila ishte veçanërisht e dashur për mua, veç tjerash, edhe për historinë e gjenezës së saj).
Kishim ardhur për një vizitë të shkurtër pasdite dhe ora po shkonte 8.30. Megjithëse kishim dëshirë të madhe të rrinim ende, ne morëm leje të largoheshim. Para se të iknim shoku Enver na dhuroi gjithashtu librin e Zaharia Majanit «La fin du mistère etrusque».
Ishim në këmbë në çastin që do të ndaheshim kur ai i tha shoqes Nexhmije:
– Shko në bibliotekë dhe zgjidh diçka tjetër.
Shoqja Nexhmije u kthye pas pak me veprat komplete të Balzakut në frëngjisht.
– O, e mbushe me Balzak! – bëri shaka shoku Enver. Ishte shakaja e hollë e njeriut të informuar në mënyrën më të plotë për diskutimet që bëheshin kudo në botë lidhur me raportin midis letërsisë realiste të shekullit XIX dhe asaj bashkëkohore, diskutime në të cilat Balzaku ishte në qendër të kundërvënieve dhe që nuk kishte kaluar pa një farë jehone edhe te ne.
Duke e falënderuar për librat e dhuruar, unë i thashë shokut Enver se pavarësisht se isha shkrimtar bashkëkohor, e pëlqeja shumë Balzakun.
– Po si do t’i ngrini gjithë këto libra? – tha shoku Enverr kur po ndaheshim. Ai iu drejtua shoqes Nexhmije: – Shiko për një makinë për t’i çuar mysafirët gjer në shtëpi.
Këto ishin çastet e fundit nga ky kujtim i paharruar I KADARRENES
Pershendetje dhe Urime per Ditlindjen e Homerit shqiptar!
Shqiperia dhe ne shqiptaret ndihemi krenar me Vepren e Kadares, thjesht per faktin se Kadare eshte aq i njohur dhe i respektuar nga Vepra e tij , ne mbare Boten!
Por Kadareja ka , si çdo njeri edhe mangesit e tij ne karakter. Tjeter fytyre ka patur kur ka bashkjetuar me Enverin ne sistemin e tij dhe tjeter na paraqitet sot!…
Nejse, disa zikzake nuk ja ulin vleren Gjeniut shqiptar te letrave…Nuk ka Njeri pa te meta…
E fort kjo! Jemi krenar sepse është identifikuar njohur.
N. Vjosa po më të njohur se muti nuk ka, atëherë duhet jemi krenarë për atë që dhjesim çdo ditë?
Palë kur thua dhe ky ka zigzaget e veta!? Ky sja ka mbajtur asnjëherë drejt në jetën e tij.
O @gani,
Po behet fjale per s h k r i m t a r
Dhe jo per k ë p u c a r, or T R A P,
Keshtu si shkruan, ti nuk je dashamires i Letersise, por nga Fjalori qe perdor me dukesh me shume Pastrus Nevojtoresh…
E lexove pershendetjen e Ambasades Amerikane per Gjeniun shqiptar Ismail Kadare??
E lexove Gazeten me te madhe Gjermane çfare shkruante ?!
I ke lexuar kritiket me te shquar te Letersise franceze se çfare thone per Homerin shqiptar?!…
Te them te drejten mrekullohem kur lexoj komente perla ketu ne DITA….
….dhe hidherohem pa mase kur shikoj qe shkruajne injorantë si ty gano haleja….!
N.Vjosa nga shkrimet e tua duket që je kollaj ishte manipulueshëm. Nuk dua të them se mund të të nxjerrin dhe lakuriq duke të mashtruar me fjalë të bukura, sepse nuk je mbret. Je thjesht një pelivan pak a shumë jo ishte hollë.
Turp ,o sahanlepires
nje nga dukurit negative te njeriut esht te hash buken e mikut dhe ti permbysesh kupen kete ka ber dhe ben nje takem njerezish qe dje i thurnin lavde dhe sot e shajn ose i mohojnte mirat qe i kan bere .
Je shkrimtar i MADH por njeri i vogel…
dikur i madhi në vogëlsinë e tij,moli i kadareve,shkruante!ose më mirë shtronte pyetjen:ku ti kërkoj rrënjët e tua parti?
sot shtrohet pyetja: ku ti kërkojmë rrënjët e tua molo??
në atë periudhë që ngrije në qiell enverin apo në këto që përpiqesh ta ulësh??
tashti po na del dhe me teorinë e frikës së enverit nga emri yt!?o gallata e radhës tek kontradiktori i vetvetes mol kadarja(kadare nuk mund ta quash se ndoshta ndyn familjen e tij)!
sot po na do mol kadarja të bëhet figura nr.1 e gjirokastrës!?
eh mod shkrues i talentuar dhe shkrimtar i shkërdhyer deri në palcë!!njeri i ndyrë pa fytyrë fare!
si nuk bëre njëherë një autokritikë jo për faje por ndoshta për ndonjë gabim të vogël!!sado të vogël që ta kesh pasur!!
ti je shprehja tipike e mentalitetit të ndyrë me të cilin janë formuar ndyrësirat që manipulojnë thjeshtë për pushtet,thjesht për lluks!!mentalitet të një egoisti patollogjik!!
hy hale që për fat të mirë nuk ke hyrë në politikën shqiptare!!do të kishe qënë haleja më e madhe që do ti kishte eklipsuar gjithë të tjerët!!
Eshte per te ardhur keq…
Shume nga ne shqiptaret, nuk duame asgje te mire dhe te bukur ne kete bote!
Rrezik se dhe Anshtajnin do ta paraqisnim per budalla dhe Sokratin e Greqise se lashte jo si Babain e Filozofise, por si nje denglaxhi pa vlere!…
Edhe vet Kadareja e thote:
SHQIPTARET NUK I DUAN NJERZIT E ZGJUAR!…
Pse te ndodhe keshtu?Jemi te paditur, , jemi fodulle dhe mendojme se dime me shume se Bota, apo eshte thjeshte nje injorancë e kulluar?!…
Pikerisht kete tipar tonin ka patur parasysh edhe Noli, kur para afro nje Shekulli deklaronte ne Parlamentin shqiptar :
Anarkia morale: Ketu qeni nuk e njeh te zonë, ketu karakteret dobesohen, qullosen dhe nderrojne forme e ngjyre nga dita ne dite si ne kaleidoskop. Ketu ambiciet jane pa fre e pa kufi, KETU I PADITURI I DI TE GJITHA DHE I PAZOTI ESHTE I ZOTI PER TE GJITHA….
Sipas disave, Kadareja di ish i mire po te kritikonte E.Hoxhen qe per 25 vjet realizoi ne Shqiperi ndryshime qe tek popuj te tjere nuk i kane bere shekuj… Dhe akoma me shume ne nje Shqiperi analfabete, mesjetare dhe turkoshake….!
Medet, medet….
Mbare bota qe e boton Kadarene , duke perfshire dhe kritiken letrare me te kualifikuar, e kane gabim dhe disa nga keta komentusit tane kane te drejte!!!!!…
deri diku ke të drejtë neti,por mos harro se shpesh njerzit e zgjuar shqiptarë kanë menduar më shumë për vete se për kombin!!ndoshta dhe për atë kryeneçësinë e shqiptarit që i intereson më shumë fitorja se mësimi!!
këtu në rastin e molit kadâre kemi të njëjtat shaqe të përfitimit privat dhe aspak të të mirës kolektive!!këtë cullin e karareve nuk ka hu që e lidh!!njëherë me enverin,heerën tjetër kundër,më pas jo më shpëtonte çiçi kur e shihja dhe i jepja çtë donte,jo po ai kishte frikë prej meje!
neto të mos zgjatem she shpesh kemi diskutuar për molin,ai është thjeshtë një shkrues i shkëlqyeshëm!dhe bën mirë që përfiton nga aftësitë e tij,por ta vë në krye të këndit nuk mundem!!është shumë dredharak!!shumë i ndyrë!!
ndyrësia vetëm qelb sado mirë të shesë veten!!
Kadare s’ka pas nevoje per Enverin.Fama e tij me librat brilante qe shkroi e beri deri diku te paprekshem edhe nga regjimi e merhumi i tij Enver.E ndoqen , e kritikonin, e cfare si bene per ta perulur e neneshtruar por mendja e shpirti i tij i vecante homerian nuk ja lejuan.Ka akoma shume Haxhi Qamiliste ne vendin e shqipeve e s’kemi c’i bejme .Ju duam te gjitheve o truthare e bythpalare.Femijet tuaj do e nderojne bashkekohesin qe ju nuk e patet fatin ta shijonit me ndryshkun qe ju futi Enveri ne tru, ndaj edhe ju abuzojne horrat e politikes, s’e aq dini.Shendet e jete te gjate Ismail Kadare.
Si eshte e mundur qe heronjte e vertete jane pa fjale dhe oportunistet vec flasin per heroizmat e tyre gjithe diten .Ismail duket qe te pelqen te jesh dashnorja e regjimit ne fuqi .Te uroj nga zemra suskese te metejshme ne rrugen e bukur por te veshtire te perdorinit te penes politike
Mbaj mend diten kur iku ne france, po zbrisnja shkallet e godines 4 ne qytetin studenti. Ne mure kishte te shkruara “Kadare o tradhetar”…nuk deshi te merrte asnje lloj pergjegjie qytetare atehere kur duhej. Tani na ben moralistin me keto komente per Enverin. Mos e zer ne goje Enverin, Kadare as ti as ndonje tjeter si puna tende.
Po na can bythen pa pushim.Je egoist dhe narciz.Nuk ke nje fytyre te vetme.Do me cdo menyre te dukesh, sepse je njeri i vogel.
O @gani,
Po behet fjale per s h k r i m t a r
Dhe jo per k ë p u c a r, or T R A P,
Keshtu si shkruan, ti nuk je dashamires i Letersise, por nga Fjalori qe perdor me dukesh me shume Pastrus Nevojtoresh…
E lexove pershendetjen e Ambasades Amerikane per Gjeniun shqiptar Ismail Kadare??
E lexove Gazeten me te madhe Gjermane çfare shkruante ?!
I ke lexuar kritiket me te shquar te Letersise franceze se çfare thone per Homerin shqiptar?!…
Te them te drejten mrekullohem kur lexoj komente perla ketu ne DITA….
….dhe hidherohem pa mase kur shikoj qe shkruajne injorantë si ty gano haleja….!
Edhe kur e beri mut punen e tij me deputet in jashtqitje per rinine shqiptare,prape shqiptaret e Frances u munduan me ia rikthye pak nderin duke bâ me shqiptarin e diasores Cyzia Zyken nje reportazh ne parismatch per kishe ndihmen qe po jep kadareja ne demokratizimin e shqiperise, se perndryshe do kishte mbetur me ato pershtypjet e keqija qe la tek ato 30 gazetat Franceze qe kishin ardhur ne tiranen ne 1990 e te cileve iu ka dhane deklarata qe eshte ma mire per te te mospermenden askkund!
Piccolo grande scribtore’
Ka edhe d’y publike ime tjera ne le monde te kadares qe Jane entologji:ajo mbasi e bâ refugjat ne France ,edhe nje tjeter ma vone ku flet per homosexualitetin!
Piccolo grande scribtore’
Ka edhe d’y publikime tjera ne le monde te kadares qe Jane entologji:ajo mbasi e bâ refugjat ne France ,edhe nje tjeter ma vone ku flet per homosexualitetin!
Duke lexuar komentet negative kunder MJESHTRIT TE LETRAVE SHQIPTARE filloj e kuptoj luften ndaj dijes qe percakoi mesjeten si periudhe historike.Ishte lufta e erresires kundra drites .Historikisht shqiptari ka qene viktime ,nder shekuj eshte shtypur ,shkelur ,perbuzur ,mohuar e perdhunuar nga pushtuesit e ne vazhdim nga fqinjet .Ky keqtrajtim ishte kaqi pameshirshem e i mireorganizuar sa arriti te pabesueshmen,beri qe vete shqiptaret ,nje pjese e mire e tyre te suleshin kundra vlerave kulturore te Shqiperise e ti quanin si gabime.Keshtu eshte bere me Skenderbeun,keshtu po behet edhe me Kadarene.PO PO mire e lexuat ju qe dini vetem te lexoni emrat e produkteve ne shitje ne supermerkato,jo ato qe jane ne raftet lart por thjesht ato qe jane ne nivelin tuaj.Ate qe Skenderbeu e beri me shpate Kadare po e ben perdite me pene. Qe te hysh ne debat per kadarene nuk mjafton te kesh lexuar nje liber te tij , kerkon nje njohje te thelle te letersise e jo vetem. I ndergjegjshem per kete marri te shqiptareve Mjeshtri ka shkruar MOSMARREVESHJA E SHQIPTAREVE ME VETVETEN veper qe ben nje analize te karakterit veteshkaterrues te shqiptareve
keshtu qe kam pushuar se cudituri tashme!Vazhdoni e hidhni balte mbi vetveten shqipertarer .Kjo eshte simptome vetevrasjeje e ne keto raste njoftohet mjeku.A ka mjek qe ju del zot pa?
NJÈ POEMÈ PÈR….. KADARENÈ
——
Ku t’i kèrkoj unè rrènjèt e tua tè lashta Kadare?!!…
Ku nuk brodha pèr tè tè kèrkuar ty anembanè?
Prej Gjirokastres sè gurtè u rrugètova drejt Rusisè,
Por mè kot, ti pate ardhur kètu, drejt e nè Tiranè .
—–
Kam rendur me vrap drejt teje pèr njè intervistè…
(Tè mè besosh e ta them” pèr fjalè tè nderit”)!
Por kur shkoja afèr te ” Lidhja e Shkrimtarève”
Mè thoshnin se ka “IK” Molua… nè shtèpinè e Enverit.
——
Pèr ty kam prit gjatè, sa gjatè nèn shi e pa cadèr
Mbèshtjellè fort me njè” fèsh-fèshe” tè vjetèr
-Nuk ka kohè,-mè thoshnin,-bën mirè tè largohesh,
se Kadareja i ngujuar po shkruan kryevepèr!
——-
-Prisni ,or shokè ,-se dhe unè,ndaj dua ta takoj !!
Ai i paska ka vènè nè mendime tè thella, gjith malet !
C’varrosi prej tokès tonè kafka e kockat e armiqve,
Pastaj ua dha nè dorè si hajmali,disa gjeneralève !
——
Kur shkroi pèr “Dimrin e madh ” ai vetè u lartèsua
Mandej nga fundi i tij ja futi me njè “Grand koncert”.
Shqipèri nèna ime,pse ma mba fshehtè e s’ma thua?!!…
Se ne paskemi mè “te madhin shkrimtar e poet ?!”
——
Perèndimin befas ,cuditèrisht e la me gisht nè gojè
Carève tè Kremlinit i’u sul egèrsisht si Buonaparti,
Teksa pèr Enverin shkruajti me mè tè kuqen bojè.
Kush mund ta kuptonte Kadarenè se c’qèllim pati ?!
—–
-Kadare! Ti shkrove pèr shekullin tonè dhe bère mirè
Ndèrsa unè tè kam lexuar me èndje vetèm nè vite,
Nè Kuvend ,nga TV tè kam parè mè shumè se kushdo,
Kur prej karriges hidheshe e pèr Enverin brohoritje !
——
Nuk di nèse ke qènè anètar i”Qèndrorit” ,a nè Parti,
Propozuar apo zgjedhur deputet nga bota letrare,
Vecse di ,qè kur pèr buzèqeshjen mbi botè hidhje ti
Unè hidhja hapat e mi tè ngatèrruar mbi trotuare !
——-
Vdiq Enveri tè pashè dhe ty qè si ne e qave aq shumë
Vec unè se pata mundèsinèpèr t’i bèrè homazhe.
Cuditèrisht mè tepèr se kushdo ti bashkè me Helenèn
Shkulèt flokè, qatè me kujè e me thonj corrèt faqe!!
—–
-“Molo”! Nuk di nè gaboj , do tè kèrkoj dhe ndjesè,
Mbase unè dhe aq shumè nuk jam mirèinformuar
Vecse… Kadare!- nuk do ta besoja deri sa te vdes
Se regjimi ty…. keq tè paska ndjek e persekutuar !
—–
Po ec e mbylli gojèt e liga qè pèshpèritin tek- tuk
Ato cmendin dhe tè vdekurit i ngrejnè nga varri
Kalin e Trojes , Kadareja ,-thonè ,-nè Shqipèri ka fut,
Teksa Helena e kodifikoi me nofkèn ” Gjenerali”
——
Por ka njè paradoks qè s’shkon ,i nderuari Kadare!
Kur me veprat qe shkrove pèr Partinè dhe Enverin
Aq shumè i ngrite nè qiell lart ,sa lart e pèrmbi re…
T’i mallkosh mbas rènies, u ngre mè shumè nderin !
—–
Ti mè tepèr se kushdo, nè art shkrove pèr trimèrinè.
Nè shekuj te ne e pèrcolle vazhdimisht, pa kufi e cak
Vecse me gisht nè gojè me le dhe vèrtetè bèra habinè.
Nga tè gjithè shqiptarèt vetèm ti u tregove mè frikacak!
—–
Por paska ca gjèra qè toka dhe nè i varros ,dot s’i nxè.
Packa se shqipen ti e cove aq lart nè fluturim, krenare
Kur prej gjithè sèrès dhe llojit tènd ,Atdheu u shpèrbè.
Pèrse atèhere bijtè e saj i quajte :” jashtèqitje kombètare”?!!
——
Me mburrjen mè tè madhe, vetèdeklarohesh “disident”
Atèhere pèr tè tjeret, c’dreqin mè ngelet qè tè shkruaj?!…
Kur pèr frontin popullor u zgjodhe si zèvendespresident
Ec e merre vesh pèr Atdheun tim, ishje ti, apo unè i huaj ?
——-
Tashmè ,unè tè kuptoj ty Ismail, sikurse gjithë “Kadaretè”
Prej Parisi ke kohè qè merresh me Evropèn e pudrosur
Natyrisht si hileqar i flet derès tè tè dègjojnè penxheretè
Pèr ta marrè njè ” Nobel” servilizmi tè bèri tè xhindosur.
—— ”
Ty s’tè bèn pèrshtypje se e njeh aq mirè “Kurvèn plakè”
Sikurse dhe ajo me sy ua u bèn kurvarève nè cdo skaj.
Seksualisht mbi njè kafeneje tè Parisit ku pèr tè shkruan.
Ajo pa fre shuan epshet e me letra fshin” menderin” e saj !
—–
Mè kot tè paskam pritur kèto vite Kadare ,pèr intervistè….
Evropa tè paska bèrè dhe krushk tè hypur mbi njè kalè
Mos i zbrit,qèndro aty i ngrirè , ashtu orgjinal e i pistè!
Shpirtin tènd tè qelbur vèrtetè s’paska lum e det ta lajè !
——-
Nè djall intervista me ty..se shpirti m’u vra e keq u ndrydh
Vlen mè shumè njè armik trim…se sa ti Kadare pa bythè!