Letër e nënshkruar
Vasil Puci
Autopoetika dhe Autopolitika…të vërteta duke ditur se po i flas një brezi shumë mendjemadh… Ky formulim i De Radës bëhet parim mbi të cilin nderohet pakti i besueshmërisë. Kalon De Rada në këtë rast në hapin e autopoetikës. Si autobiografi e parë e letërsisë shqipe e cila njihet deri më sot. Ajo është modeli që i përgjigjet teorisë të këtij zhaneri në të gjitha komunikimet.
“Dëgjoni tani se ç’do t’ju them unë me të vërtetë”, flet De Rada dhe vazhdon me kodin kulturor të autopoetikës. Autori autopoetik është Konica. Konica për Faik Konicën. Që në titull të autobiografisë ndërton kornizë në pozicionin e shkrimit të jetës. I përmbledhur në 5 faqe me 3 pjesë: Familja, Djalëria, Rinia e mosha e pjekur. Ashtu si De Rada i cili formonte formula besueshmërie të tipit: “E thura një rrëfim të gjallë plot dritë e vërtetësi”. Konica shprehej: “Këto janë fakte të vërteta nga jeta e Faikut.”
Autobiografia e Nolit. Ai u bë ideolog, prijës fetar dhe politik. Noli përdori gjuhën e rrëfimit dhe gjuhën e dëftimit.
“Rrno vetëm me tregue”, është porosia e At Marin Sirdanit lënë At Zet Pëllumbit në moment kur s’shihte shpëtim nga vdekja. E kupton këtë? Pra Zef unë jam sot për sot superior. Po të jap urdhër: Ik Rrno! Vetëm për me tregue. Shembull i shkëlqyer i autopoetikës. Në këtë autopoetikë të shkruar me qëllim vetëm për të plotësuar një amanet si dëshirë subjektive për të dëshmuar. Po autopolitika çfarë na solli? Në demokraci? Gjini e re shterpë dhe amorfe. Një Fatos Nano me vese e i shpërfillur thua se kapi Perëndinë me dorë. Nuk i afrohej as një figure kombëtare të kombit në këto 200 vjet. Donte të behej si Ismail Qemali, tani dergjet në Austri duke shijuar trofetë e autopolitikës. Një Sali Berisha, ferri i Shqipërisë në autopolitikën tonë. Tipare të një njeriu mjeran, shpikës e intrigant, duke çuar sherrin deri në fund të perit. Despot i politikës i dalë direkt nga fabrika e diktaturës së proletariatit për t’i parë të keqen Shqipëria. Në fund Edi Rama që ka filluar të bëjë gjithçka për të ndërtuar diçka.
Do t’i afrohet Konicës me mendimet gjeografike të Kurbani të cilat zotohet se do i mbajë. U mundova të bëja një lidhje ndërmjet autopoetikës për figura të qëlluara që i kemi pasur dhe autopolitikës që na ra për pjese për ne që po rrojmë, dhe kemi dëshirë të tregojmë. Figura që kurrë s’kanë pasur biografi. Së fundmi: Vetëm gazeta Dita pati fat. Ajo ka autopoetikun Arben Duka.