Mashtrimi me TVSH-në, rreth 300 dosje në Prokurori: Si funksionoi skema me të cilën u vodhën miliarda

Drejtoria e Përgjithshme e Tatimeve ka dorëzuar rreth 300 dosje në Prokurori për përfitim fiktiv me rimbursimin e TVSH-së.

Drejtorja e Përgjithshme e Tatimeve, Briseida Shehaj, gjatë një takimi me gazetarët, deklaroi se këto dosje janë kryesisht për përfitimin abuziv të TVSH-së, nëpërmjet krijimit fiktiv të bizneseve, por ka edhe dosje për shkelje ligjore dhe abuzime me detyrën nga ana e funksionarëve të tatimeve.

Në fund të vitit të kaluar TVSH e parimbursuar kapte vlerën e 12,84 miliardë lekëve. Ndërkohë sipas statistikave të DPT, vetëm për 9 mujorin janë rimbursuar TVSH biznesit rreth 6 miliardë lekë, duke bërë që të mos krijohen më borxhe nga kjo skemë. / E.K

**********

Mbi 40 të hetuar për mashtrimin me TVSH-në. Po paratë?

Nga Edlira Shehu

17 të arrestuar që nga nëntori i vitit të kaluar e gjer tani. 25 të tjerë ndiqen në gjendje të lirë dhe një në arrest shtëpie. Ky është bilanci i arrestimeve të bëra për mashtrimin me skemën e Tatimit mbi Vlerën e Shtuar (TVSH), e ku vlera e konstatuar është 60 milionë dollarë. Por shuma e mashtrimit me këtë skemë është shumë herë më e madhe ku flitet për abuzim deri në 100 milionë dollarë. Kjo vlerë e konsiderueshme që është marrë nga Thesari i Shtetit ka vënë në lëvizje Ministrinë e Financave për të gjetur destinacionin e tyre. Burime nga ky dikaster pohojnë një fakt, paratë e evaduara nga kjo skemë kanë një destinacion, Qipron. Dhe këtu nuk flitet për shumat e tjera marramendëse që kanë dalë jashtë vendit tonë, por vetëm për skemën e mashtrimit të TVSH-së. Kjo skemë mashtrimi mori përmasa të thella investiguese kur u pa ndërhyrja në serverin e tatimeve, duke zbuluar në një mënyrë bashkëpunëtorët brenda këtij sistemi.

Por a mjaftojnë arrestimet e bëra deri tani? – Do të mbeten vetëm të tilla, apo do të gjenden të paktën ku kanë shkuar këto para? Qeveria shqiptare është vënë në lëvizje jo vetëm për të gjetur destinacionin e tyre, por dhe për të bërë të mundur “kthimin” në arkën e shtetit. Sikur e dhëna e pakonfirmuar e dalë nga zyrtari i Ministrisë së Financave, se një pjesë e parave të skemave mashtruese të TVSH-së ka shkuar në Qipro, edhe pse në këto parajsa nuk mund të marrësh informacion, të paktën të shpresojmë të marrim vesh destinacionin e parave tona, që kanë shkuar për llogari të një grupi të vogël njerëzish. Ministria e Financave po ngre një projekt se si mund të kërkohet të ndërhyhet në sistemin e ofshoreve qipriote për të gjetur destinacionin e parave. Një mënyrë e kërkimit të të drejtës për të hetuar në këtë vend, është fakti që ky abuzim i bërë nga punonjës të tatimeve tona dhe drejtues kompanish, përbën vepër penale. Numri i të arrestuarve, nëse këto para nuk do të gjendeshin të paktën ku kanë përfunduar, do të mbetet vetëm një statistikë për policinë dhe asgjë më shumë. Paratë e shmangura me këtë skemë po kërkohen nga qeveria shqiptare dhe ajo çka po synohet me forcë është gjetja e mekanizmit për të hyrë në ato banka ku “paraja zhduket si me magji”.

Si është bërë kalimi i parave në Qipro? – Pagesat e bëra nga Thesari i shtetit tonë kanë një destinacion të qartë, pasi asnjëherë pagesat nuk janë kryer në kesh, por me xhirim bankar në një llogari pritëse dhe përfituese. Vetëkuptohet që këto llogari janë mbyllur menjëherë sapo janë arkëtuar paratë, por gjurmët mund të gjenden pranë bankave ku llogaritë janë hapur, edhe pse këto banka e kanë vendndodhjen jashtë Shqipërisë. Në Qipro mund të kenë pasuritë e tyre “bosat” e evazionit fiskal shqiptar, nga ish-ministra tek farefis i afërt i protagonistëve të djeshëm e të sotëm të politikës, të fryrë nga dekada pushteti të pakufizuar. Po si kryhet një pastrim parash, si vjen një para e evaduar, të themi nga Shqipëria për në parajsën fiskale me emrin Qipro? Një formë na e ka dhënë vetë historia e një sipërmarrësi amerikan, sot i gjykuar në vendin e vet, që blinte armë nga Shqipëria (histori e zbuluar pas shpërthimit në Gërdec) dhe kishte ndërmjetës një kompani të regjistruar në Qipro. E njëjta formë ka dalë në mediat shqiptare nga historia e sipërmarrësit serb që hapi dy kompani formale në Qipro, për të kaluar para nga tenderat dhe kontratat që fitonte nga qeveria shqiptare, formë e përdorur dhe në këtë rast.

Si funksionon skema e mashtrimit me TVSH-në? – Forma më e njohur dhe e përhapur e mashtrimit në skemën e TVSH-së është “Karuseli”, evazion që ka tërhequr vëmendjen edhe të BE-së gjatë viteve të fundit. Pretendimet e rreme për rimbursim të TVSH janë një formë e mashtrimit të TVSH-së, ku një biznes dorëzon fatura të gjoja shitjeve në vend të një malli apo grup mallrash, duke pretenduar se këto mallra i ka blerë nga një ose disa importues në vend. Mallrat gjoja të ardhura në shtetin ku kryhet mashtrimi jane të mbështetura nga dokumentet e eksportit të rremë ose certifikatat false të dërgesës. Vetë mallrat ngelen në vendin e origjinës, pa lëvizur nga vendi. Në Angli, humbjet e të ardhurave tatimore nga skemat “Karusel” jane rreth 100 milionë paundë britanikë. Në këtë skemë mashtrimi, firmat në Britaninë e Madhe deklarojnë hyrje si eksporte të mallrave nga vendet jo-komunitare, duke përfituar nga fakti që me regjimin zero të tarifave për eksporte këto mallra nuk regjistrohen. Për të vërtetur se mallrat kanë hyrë, paraqesin fatura të rreme blerje ose certifikata false dergesë të mallit.

Ndërsa vende si Belgjika, Zvicra dhe Danimarka, humbjet nga ky evazion i kanë në nivele 1-2 përqind të vlerës së TVSH, në Greqi humbjet shkojnë në 15 përqind dhe në Itali në 24 përqind. Vendet e origjinës së mallit zgjidhen vendet e Azisë Juglindore, ku falsifikimi i faturave është proces i lehtë. Rasti i fundit i bërë publik në Britani ishte ai i datës 21 tetor 2013, ku një londinez me origjinë indiane u detyrua të paguajë 13 milionë stërlina, ose të bëjë 10 vjet burg, si drejtues i një rrjeti kriminal që i kishte thithur Zyrës së Pagesave Tatimore të Britanisë së Madhe 38 milionë stërlina në TVSH të rimbursuar, nëpërmjet prezantimit të faturave false mbi disa kompani fantazmë të qymyrgurit. Në Tajlandë, më 25 gusht 2013, qeveria pushoi Drejtorin e Përgjithshëm të Departamentit të të Ardhurave, Satit Rungkasiri, pse me firmën e tij kishte autorizuar pagesën e rreth 300 milionë dollarëve rimbursim TVSH-je për një skemë mashtrimi që përfshinte 38 kompani eksport-importi në Bankgok, të dyshuara për falsifikime dokumentash import-eksporti me një xhiro mbi 3 miliardë dollarë.

Kjo është skema që është përdorur dhe nga “mjeshtrit” tanë të mashtrimit me TVSH-në, ku paratë tona që janë marrë nga Thesari i shtetit kanë shkuar për një grusht të vogël njerëzish. Pasuri e marrë në kurriz të taksapaguesve shqiptar, që duan një përgjigje jo në numra arrestimesh, por në gjetje destinacioni dhe kthim në vendin e tyre.

*********

KALENDAR – Disa nga arrestimet për mashtrim me skemën e TVSH-së

6 nëntor 2013: Zbulohet skema e parë e rimbursimit të TVSH-së së Tatimeve, me dëm 5 milionë dollarë dhe abuzuese 11 firma pirate. Arrestohet ish-drejtoresha e Tatimeve të Tiranës dhe 2 inspektorë tatimorë, ndërsa 7 të tjerë u shpallën në kërkim, bashkë me 2 administratorët përfitues. Gjykata ka lënë në burg ish-drejtoren e Kontrollit Tatimor në Drejtorinë Rajonale Tatimore Tiranë Afërdita Hysa dhe ish-inspektorin e Procedurave të Rimbursimeve Tahir Kuka të cilët akuzohen për shpërdorim detyre dhe mashtrim.

17 dhjetor 2013: Zbulohet skema tjetër e mashtrimit me rimbursimet e TVSH-së nëpërmjet 8 firmave të tjera fantazmë për kanë përfituar nëpërmjet deklarimeve të rreme financiare për shitje skrapi, 26 milionë dollarë. Policia e kryeqytetit bëri arrestimin e 7 administratorëve të firmave fantazmë, 2 punëtorëve dhe të financiares. Policia ekzekutoi urdhër-arrestet dje për Gjergji Lami, 33 vjeç, administrator i “AJSI”, Ilir Allmeta, 31 vjeç, pronar i “ALEKSI&AJSI” dhe “ALLMETA”, Josif Kadria, 53 vjeç, Ramiz Veizaj, 50 vjeç, pronar i “Jurkli-2012”, Kadri Rama, 51 vjeç, administrator i “VAKUM” dhe “LU-KA-GRUP”, Robert Hoxha, 47 vjeç, i subjektit “XHOIS GRUP” dhe Avni Hoxha, 55 vjeç, i subjektit “HOXHA”. Kurse në “arrest shtëpiak” është lënë Hava Muçollari, 45 vjeçe, ekonomiste e disa subjekteve që manipulonte kontabilitetet. Gjithashtu janë ndaluar babë e bir nga Elbasani, Përparim dhe Jurgjin Zeqaj, që janë përdorur si emra për të kryer lëvizjet me faturat.

23 dhjetor 2013: 25 administratorë firmash të akuzuar për mashtrim dërgohen për gjykim nga organi i akuzës për një skemë mashtrimi me vlerën e 2.5 milionë eurove rimbursime të TVSH-së së Tatimeve. Një administrator me masën “arrest në burg” dhe të tjerët nën akuzë në gjendje të lirë. Të akuzuarit janë Ismet Syla, Petrit Ymeraj, Thanas Cuko, Arol Kola, Pjerin Gjoka, Luan Gjoka, Gjin Doci, Alfred Ndoci, Nikoll Nikolli, Pashk Prendi, Bardhok Prendodaj, Ludovik Prenga, Nikolin Zaja, Edmond Sejdiraj, Baki Rakipaj, Armand Dervishi, Preng Rrapi, Skënder Bokçiu, Pjetër Dodaj, Musa Kalia, Preng Deda, Krenar Muka, Xhevdet Karaj, Mujo Qyrdeti dhe Alban Ademi, me aktivitet në Tiranë, Durrës, Fier, Pukë dhe Shkodër etj.

31 janar 2014: Pak ditë më parë, pesë administratorë kompanish private që kryejnë aktivitet në mbledhjen dhe përpunimin e skrapit, përfunduan në pranga, nën akuzën e përfshirjes në një skemë mashtruese rimbursimi me TVSH, me dëm 26 milionë dollarë. Nga hetimet rezulton se subjektet tregtare kanë regjistruar në QKR dhe në Administratën Tatimore, në mënyre fiktive, persona të ndryshëm pa asnjë lloj aktiviteti tregtar, me qëllim tërheqjen e blloqeve të faturave të TVSH-së, duke kryer më pas blerje fiktive të skrapit dhe duke shmangur më pas pagimin e TVSH-së.

2 shkurt 2014: Dy administratorë kompanish përfunduan në pranga, pasi dyshohen të jenë përfshirë në një skemë mashtrimi me rimbursimin e TVSH-së, me vlerë 1 milionë dollarë. Dy administratorët e kompanive private, Bujar M. e Urim C, janë prangosur në fundjavë nga policia, ndërsa vijojnë hetimet për të zbuluar bashkëpunëtorët e tyre.