Dh..erja e zgjedhjeve si përpjekje e palodhur e Berishës

Kuvendi ka shtyrë për ditën e hënë votimin për të zëvendësuar apo jo “anëtarin e LSI-së” në KQZ. Mediat raportojnë se seanca e djeshme ishte planifikuar për në orën 10:00, por ka nisur në orën 13:15. Megjithatë, ajo ka zgjatur vetëm pak, duke qenë se Topalli J. ka njoftuar shtyrjen për ditën e hënë.

E vendosëm mes thonjëzash termin “anëtari i LSI” duke lexuar nenin 17 te Kodit Zgjedhor. Sipas tij anetari i KQZ-së në momentin që zgjidhet “nuk i perket partisë që e ka propozuar”, madje ai nuk eshte i tille as në momentin kur propozohet per t’u zgjedhur (pasi Kodi e ndalon propozimin e personave qe kane qene anetare partie per te pakten 5 vitet e fundit).

Pas zgjedhjes, – thote Kodi, – anëtari i KQZ-së ushtron funksionin në mënyrë të pavarur dhe voton në përputhje me ligjin. Ne banditizmin e rradhes ndaj ligjit PD-ja e Berishes dhe makineria e saj e propagandes mund ta mbushe opinionin me lloj lloj “argumentash”.

Por në këtë rast ‘argumenta ponderantur, non numerantur’ (argumentet duhen peshuar e jo numëruar). Ligji eshte i qarte ne përcaktimin e “anëtarit” sipas Kodit Zgjedhor dhe hedh poshte “argumentin” e PD per “barazpeshim politik te anetareve te KQZ”. De jure asnje prej anëtarëve të KQZ nuk ka nje perkatesi politike ne vendimarrjen e tij.

Edhe rrethanat që parashikon ligji për ndërprerjen e mandatin e një anëtari të KQZ  janë po kaq të qarta: asnjë prej tyre nuk parashihet në këtë boksim të ri alla-PD të situatës së brishtë parazgjedhore. Por edhe sikur ndonjë prej atyre pikave të provohej (meshirë për ligjin!), sërish mbetej pyetja: A shkarkohet një anëtar i KQZ me 71 vota? Sipas nenit 17, anëtari i KQZ-së ka “privilegje te njejta me gjyqtarin e Gjykatës së Lartë”, cfare nenkupton nje shkarkim te tij te votuar nga te pakten 84 deputete. Pra nese dje shkarkimi do behej me 71 vota, do te kishim nje vendim ne kundershtim me ligjin, gjithashtu.

Pse e bën Saliu këtë që po bën? E para sepse është një hajdut i stërprovuar votash. Prej 96-s kur humbi referendumin e famshëm, individi në fjalë, është xhepisti kryesor i votave të shqiptarëve.

Në rastin konkret ai ka një presin të pazakontë për të mos prekur zgjedhjet. Por si politikan i investuar më shumë në intrigën politike sesa në produktin politik, Berisha nuk do qetësohet deri në sekondat e fundit para 23 qershorit. Me gjasa, lëvizjen e fundit drejt KQZ-së, edhe në mos e arriftë me mënyrën e njohur të “faktit të kryer”, do arrijë në krijimin e një karte të re në dorë: do kërkojë patjetër dicka në këmbim të heqjes dorë prej këtij agresioni të ri ndaj ligjit dhe institucioneve.

Nje agressor i pandreqshëm i paqes politike dhe ligjit.  Por qe gjen terren për këto lojëra të reja dhe të pafundme edhe për shkak të reaksionit të dobet të opozitës, qëndrimet e së cilës, më shumë se etjen për të drejtën dhe luftën për të, kanë qëllime të tjerë minimaliste, të tilla si një vend në listën e deputetëve dhe kaq. Janë kaq të vakët në kundërpërgjigjet e tyre ndaj agresionit ndaj ligjit sa nuk mbrojnë dot veten as kur kanë të drejtë. Irrituese dhe e padenjë!

Çfarë synon PD dhe çfarë duhet të bëjë Rama

DITA eshte konsultuar me njohes te mire te ligjit zgjedhor dhe i ka pyetur ata per cfare po ndodh. Me kete levizje PD, pasi te ketë garantuar 4 anetare te vetët ne KQZ, synon te ndermarë vendime te mëtejshme ne KQZ (qe javen qe vjen) per heqjen e perfaqesuesve te LSI nga KZAZ, KQV dhe grupet e numerimit te votave. Synojne edhe percarje me tej qe LSI te kerkoje qe, anetaret e propozuar nga PBDNJ ne keto nivele te zevendesohen me ata te LSI. Per anetarin e PBDNJ ne KQZ, gjithsesi Muho tha qe LSI nuk do te perserise te njejten shkelje qe po ben PD, pra nuk do te kerkoje ne Kuvend lirimin e tij.

Por per te mos nxitur percarjen e synuar nga Berisha, Rama duhet te ulet me Meten dhe Dulen dhe te bejne nje marreveshje te pashkruar ku ne KZAZ, KQV e zonave Gjirokaster, Vlore, Sarande dhe Korce ku PBDNJ ka interes, t’jua lere anetarin atyre, dhe ne pjesen tjeter te Shqiperise ta marre LSI.

Po ashtu ndoshta ne ato zona ku PS ka tre anetare ne keto komisione, mund t’ju lere nje anetare LSI. Pra zgjidhjet mund te gjenden pa u percare. Ne cdo rast e rendesishme eshte qe perfaqesuesit e LSI te jene te besuar, qe te mos rrezikojne shumicen ne vendimarrje ne keto KZAZ dhe KQV duke qene se PS i ngelen vetem dy anetare, dhe te tjere do t’i duhet t’i ndaje me LSI.

Rama duhet te beje nje konsulte te gjere para firmosjes se marreveshjeve (ndoshta duke thirrur ne te KQZ, juriste te tjere brenda partise qe te diskutojme, ne menyre qe te mos arrihet nje skenar percarje ne te majten, per shkak te perfaqesuesve ne KZAZ, KQV dhe grupet e numerimit te votave.

Dy “argumentat” e përdorur nga PD, raporti shumicë-pakicë dhe disa pyetje

1 – Lidhur me parimin e barazpeshimit politik te KQZ, eshte nje parim i cili zbatohet ne momentin e konstituimit te KQZ, pra shumica dhe pakica kujdesen kur zgjidhen anetaret e KQZ, te garantojne kete barazpeshim. Pra procesi i zgjedhjes se ketyre anetareve kerkon qe paraprakisht te kete nje propozim te balancuar nga te dy krahet e politikes, shumices dhe pakices. Gjithashtu ne asnje nen te Kodit Zgjedhor nuk percaktohet se cilit krah politik duhet t’i perkasë shumica apo pakica e KQZ, pra mazhorances apo opozites. Per me teper me ndryshimet e vitit 2012, eshte pranuar qe Kryetari i KQZ te jete nje person qe konkuron ne menyre te pavarur, por qe ne perfundim te kesaj procedure konkurimi, ashtu si dhe anetaret e tjere te KQZ, zgjidhet pasi merr shumicen e votave ne Kuvend.

Shumicë-pakicë, 6-vjeçari dhe disa pyetje

Pavaresisht percaktimit te ketij parimi ne momentin e konstituimit, ne asnje nen apo germe te ligjit nuk gjen nje rregullim se si veprohet nese ka ndryshime ne te ardhmen te rreshtimit te partive qe kane qene ne shumice apo pakice. Kjo do te thote, se ligjvenesi ne momentin qe ka shprehur vullnetin per miratimin e Kodit Zgjedhor, ka pranuar qe pas arritjes se barazpeshimit politik ne momentin e zgjedhjes se anetareve te KQZ, pas betimit te tyre per respektimin e ligjit dhe kryerjen e zgjedhjeve te lira dhe te ndershme, ata jane anetare pa perkatesi politike, perfshire ketu edhe Kryetaren e KQZ. Nese ata do te ishin konsideruar ne frymen e Kodit si anetare me perkatesi politike, ligjvenesi do te ishte kujdesur qe mos t’u njihte atyre nje mandat relativisht te gjate (6 vjecar), por do te kushtezonte qendrimin e tyre, me qenien ne shumice apo pakice te partise politike qe i ka propozuar.

Bazuar ne sa me siper perse qenka prishje e barazpeshimit politik, kalimi i raportit 4 me 3 ne KQZ nga anetaret e propozuar nga mazhoranca ne anetaret e propozuar nga pakica (sic eshte theksuar nga deputetet e shumices ne Komisionin e Ligjeve)?  Perse Kryetarja e KQZ, e cila ka konkuruar si kandidate e pavarur, por e zgjedhur vetem me votat e shumices ne Kuvend, konsiderohet  si pjese e anetareve qe i perkasin shumices?

Lidhur me pyetjet e mesiperme ka vetem nje shpjegim, per PD barazpeshimi politik eshte i vlefshem, vetem kur ai eshte ne krahun e anetareve te KQZ te propozuar prej saj, perfshire edhe Kryetaren e KQZ, duke e quajtur edhe kete te fundit nje anetar te rreshtuar ne krahun e saj.

Politika dhe ligji (dhe një shembull Kosove)

2.Mbeshtetja e ketij veprimi bazuar ne argumentin se eshte patur ne konsiderate marreveshja politike e ndermarre ne vitin 2003, per reformimin e perberjes se KQZ ne ate periudhe, por edhe ne vazhdimesi eshte e pavend.

Marreveshjet politike, nuk jane pjese e sistemit ligjor te RSH, ato mund te sherbejne per te arritur ne rregullime te caktuara ligjore, ashtu sic ka ndodhur edhe ne kete rast, pra duke pasqyruar ne dispozitat e Kodit Zgjedhor elementet perberes te marreveshjeve politike. Per me teper, argumenti i perfolur keto dite se marreveshja politike eshte burim i te drejtes kushtetuese, sipas doktrines juridike apo jurisprudences nderkombetare apo edhe vendase, eshte akoma edhe me teper, pervecse nje interpretim i gabuar ligjor, edhe nje perdorim dhe dezinformim i keq per publikun.

Mjafton te sjellim ne vemendjen e publikut, nje situate qe ka ndodhur shume afer Shqiperise: marreveshjen politike ndermjet partive politike ne Kosove per zgjedhjen e Presidentes Jahjaga dhe mandatin e saj. Ajo cfare Gjykata Kushtuese e Kosoves vendosi lidhur me mandatin e Presidentes Jahjaga, ishte e thene thjesht, se mandati i saj nuk perfundon aty ku e kane percaktuar partite politike ne marreveshjen e tyre, por aty e ku e ka percaktuar Kushtetuta e Republikes se Kosoves.

Per me teper Kodi Zgjedhor konceptin e marreveshjes politike e ka pasqyruar dhe pranuar ne menyre te shprehur ne nenin 14 te tij, ne momentin kur propozohen anetaret e KQZ. Sipas kesaj dispozite anetaret qe do te propozohen nga dy partite me te medha te shumices dhe opozites, perzgjidhen dhe kalojne per votim ne seance, pas konsultimeve dhe marreveshjes ndermjet krereve te grupeve parlamentare te ketyre partive. Nderkohe edhe per anetaret e propozuar nga partite e vogla te shumices apo pakices, gjithashtu Kodi parashikon arritjen e nje marreveshje paraprake ndermjet tyre per secilen pale, per kandidaturat qe do te propozohen ne seance si anetari i peste dhe i gjashte i KQZ.

Përse nuk ka vend për “intepretime”

Pra ceshtjet e parashikuara ne marreveshjen politike, ne kete rast Kodi Zgjedhor i ka bere pjese te tij ne aspektin e barazpeshimit politik ne momentin e konstituimit te KQZ, si dhe ne procedurat qe ndiqen deri ne perzgjedhjen e kandidaturave qe dergohen per votim ne seance ne Kuvend.

Pra nuk ka vend per te shkuar me interpretime per zbatimin e marreveshjes politike pertej ketyre percaktimeve. Nje qendrim te tille ka mbajtur edhe faktori nderkombetar diten e djeshme (Zedhenesi i Fyle, Peter Stano, si dhe ambasada e SHBA), ku ka kerkuar qe te respketohet marreveshja politike e percaktuar ne Kodin Zgjedhor, dhe per te cilen palet kane dhene konsensusin e tyre ne vitin 2012. Gjithashtu ata kane vene theksin edhe ne faktin qe sipas Kodit Zgjedhor tashme jane apolitike, pra nuk i perkasin asnje pale.

Ajo cfare vlen te theksohet ne perfundim per marreveshjet politike, eshte se ato nuk kane asnje vlere, si dhe nuk jane te detyrueshme per zbatim, nese nuk jane misheruara ne Kushtetute, Kode  apo dispozita konkrete te shkruara ligjore.