Shqipëria apolitike

Ka një mit që qarkullon në Shqipëri,e ky eshte miti i politikmarrjes. Ekziston ideja fikse, që ne shqiptarët merremi shumë me politikë,që flasim për të kudo,në shtëpi,në rrugë,në kafe.E që flasim për politikën pa pushim.Në të njejtën kohë,mu kujtua Roberto Benigni,i cili në një intervistë ku ishte thirrur për të folur për fëmijërinë e tij në një fshat të Toskanës,tregonte se në atë fshat   ku nuk jetonin më shumë se 5 mijë banorë argëtimi i vetëm pas punës ishte bari i qytetit, ku pronari kishte vendosur që të disiplinonte debatet politike duke përcaktuar dhe temën e debatit.Tabela lajmëruese që i kish mbetur në mendje Benignit ishte njëra në te cilën shkruhej:” Diskutimi mbi luftën në Vietnam do zgjasi nga ora 19.00 deri në orën 20.00,e pas kësaj ore do diskutohet vetëm për alternativa konkrete si do zgjidhet ky problem”. Pronari i klubit,do ketë qenë ndonjë me tendenca të djathta me sa duket,i cili ka dashur të jetë sa më eficent me kohën e shpenzuar.

Ka një diferencë, mes nesh në Shqipëri e historisë së Benignit. Ne nuk flasim për politikë, po për njerëzit që meren me atë që tashmë nuk quhet më as politikë, duke qënë se dhe ata vetë sa herë dalin në televizor,flasin sërish jo për ide por prapë për disa politikanë të tjerë. Mund të duket e çuditshme po në fshatin e vogël në Toskana, edhe pse njerëzit mblidheshin për të folur për një temë që këta nuk i prekte në mënyrë të drejtpërdrejtë,e për të cilën ata nuk kishin kurrfarë mundësie të ndikonin në zgjidhjen apo moszgjidhjen, në fakt po ushtronin një debat politik, ata pra po flisnin për politikë.

Argumenti më i qartë për të ilustruar këtë,është dhe debati që po ndodh sot kudo në sferën publike shqiptare, debati i listave. Sot, në cilindo qytet sado i humbur të jetë nuk dëgjon tjetër përpos emrash që lakohen për listat e deputetëve. Bëhet e vështirë, e ndonjëherë e pamundur që në Fier të debatohet për arsimin,apo në Kukës për shëndetësinë, në Bulqizë, askush nuk flet për mënyrën se si do menaxhohet miniera, nëse ajo duhet ti shkojë shtetit apo sërish kompanive private,por vetëm se cili pritet të vijë si kandidat. Reduktimi i politikës në emra e ka depolitizuar në fakt politikën, duke e barazuar atë me një diskutim të tipit “big brother”.

Ka disa arsye përse ndodh ky fenomen. Së pari është fakti që prej 20 e kusur vitesh në Shqipëri nuk kemi pasur një debat të ndarë ekonomik, të gjithë partitë në konkurrim kishin të njëjtën ide zhvillimore, atë të neo-liberalizmit fundamentalist, ku privatizimi i gjithckaje ishte përgjigja për të gjithë pyetjet, nga kanceri në pankreas deri te punësimi. Kjo e zhvishte debatin nga përmbajtja duke e transformuar në një diskurs sipërfaqësor, ku kandidatët dhe partitë, e ndërtonin propozimin e tyre në rrafshin moral e jo politik. Kur e nxjerr atdheun në shitje,automatikisht favorizon dhe shitjen e vetes, e për pasojë rrafshi moral i politikanëve shqiptarë ra menjëherë. Kjo prodhoi momentin e dytë të depolitizimit. Institucionet ndërkombëtare me në dorë shoqërinë civile, filluan të pikturojnë politikën si një territor të ndotur ku vetëm rryshfetxhinjtë mund të marin pjesë. Kjo në vend që të pastronte politikën,në fakt e ndoti dhe më shumë,duke mbajtur jashtë saj një mori njerëzish idealiste e me vizion,e duke afruar pikërisht ato karaktere që dukej sikur luftoheshin në këtë nivel.

Për këto arsye sot ligjërimin anti-politik e mbart më shumë se shoqëria civile, vetë qeveria dhe sejmenët e saj përreth.Të gjithë e panë,ose së paku dëgjuan për seancën ku u diskutua shitja e 4 HEC-eve, një shpërdorim spektakolar i pasurisë publike të vendosur me mund nga një brez i tërë. Aty Berisha për asnjë moment nuk ju përgjigj shqetësimit të deputetëve të opozitës për këtë politikë,me arsyetim ekonomik,por filloj një cirk emrash,listash e diskutimi mbi karakterin e Ramës. Propozimit të PS për shëndetësinë falas, ai i përgjigjet duke akuzuar MJAFT-in si bashkëpunëtore të tij. E paprecedente në historinë botërore të akuzosh dikë që ka bashkëpunuar me ty, por edhe pse ai e di që nuk është e vërtet,mundohet t’i tërheqë shqiptarët prej hunde në telenovelën e cila mundëson teorinë që të gjithë janë të përlyer,të gjithë janë njësoj,e në këtë mënyrë i vetmi debat që vlen është se kush është më I keq se tjetri.

U deshën 21 vjet,që ne të kemi më në fund një program partie ku zhvillimi shihet ndryshe. Programi i PS, ka në të propozime të ndryshme nga ato që qeveritë që nga ‘92 e këndej kanë premtuar për Shqiptarët. Sot ne kemi dy mënyra për të parë shëndetësinë, arsimin, zhvillimin e bujqësisë. Sigurisht do ketë njerëz që nuk janë dakort me këto propozime,që janë kritike ndaj disa fushave,por mundësia e këtyre zgjedhjeve është që debati të politizohet duke dalë nga rrafshi personal për tu futur në atë programor që i intereson më shumë qytetarit. Berisha duke ditur mirë që alternativa e tij ekonomike është jo funksionale dhe në inkoherencë me dinamikat e kohës, duke njohur gjithashtu mungesën e energjisë biologjike dhe intelektuale të tij,mundohet ta shurdhojë këtë debat me kakofoninë e vazhdueshme jo poltike të prodhuar nga mediat e tij.

Në fund, për tu kthyer te Benigni, kur në kafe,shtëpi apo takime,të debatohet mbi alternativat atëherë mund të themi se ne shqiptarët po meremi me politikë,e kjo mënyrë e të marit me politikë,është hapi i parë drejt ndryshimit rrënjësor të politikës,jo vetëm si formë por dhe si përmbajtje. Në Shqipëri,nevoja është për më shumë diskutim për politikën e më pak për politikanë